ബംഗ്ലാദേശിലെ മൈമെൻസിംഗ് നഗരത്തിലെ പ്രശസ്ത ചലച്ചിത്ര നിർമ്മാതാവ് സത്യജിത് റേയുടെ പൂർവ്വിക വീട് പൊളിക്കാനുള്ള പദ്ധതി ബംഗ്ലാദേശ് നിർത്തിവച്ചു. ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന്റെ ഇടപെടലും അതിന്റെ സാംസ്കാരിക പ്രാധാന്യവും കണക്കിലെടുത്ത്, ബംഗ്ലാദേശ് സർക്കാർ ഈ ചരിത്ര കെട്ടിടം സംരക്ഷിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചു. സത്യജിത് റേയുടെ മുത്തച്ഛനും പ്രശസ്ത സാഹിത്യകാരനുമായ ഉപേന്ദ്ര കിഷോർ റേ ചൗധരിയാണ് ഈ വീട് നിർമ്മിച്ചത്. ഇപ്പോൾ ഈ കെട്ടിടം പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതിനായി ഒരു കമ്മിറ്റി രൂപീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
മൈമെൻസിംഗിലെ ഹരികിഷോർ റേ ചൗധരി റോഡിലാണ് ഈ നൂറ്റാണ്ട് പഴക്കമുള്ള വീട് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ബംഗാളിന്റെ സാംസ്കാരിക നവോത്ഥാനത്തിന്റെ പ്രതീകമായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സത്യജിത് റേയുടെ മാത്രമല്ല, അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് സുകുമാർ റേയുടെയും മുത്തച്ഛൻ ഉപേന്ദ്ര കിഷോർ റേ ചൗധരിയുടെയും പാരമ്പര്യവുമായി ഈ വീട് ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ‘സന്ദേശ്’ എന്ന കുട്ടികളുടെ മാസിക സ്ഥാപിച്ച പ്രശസ്ത എഴുത്തുകാരനും പ്രസാധകനും ചിത്രകാരനുമായിരുന്നു ഉപേന്ദ്ര കിഷോർ. മൈമെൻസിംഗ് ശിശു അക്കാദമിയായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഈ വീട് കഴിഞ്ഞ ഒരു ദശാബ്ദമായി നശിച്ച അവസ്ഥയിലായിരുന്നു.
ഈ വീട് പൊളിച്ചുമാറ്റി പുതിയൊരു കെട്ടിടം പണിയുന്നുണ്ടെന്ന റിപ്പോർട്ടുകൾ പുറത്തുവന്നപ്പോഴാണ് ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ ഉടനടി നടപടി സ്വീകരിച്ചത്. ഈ കെട്ടിടം ഒരു സാഹിത്യ മ്യൂസിയമാക്കി മാറ്റാൻ വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയം ഒരു പ്രസ്താവന ഇറക്കുകയും അതിന്റെ പുനർനിർമ്മാണത്തിന് സഹകരണം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. പശ്ചിമ ബംഗാൾ മുഖ്യമന്ത്രി മമത ബാനർജിയും ബംഗ്ലാദേശ്, ഇന്ത്യൻ സർക്കാരുകളോട് ഈ വിഷയത്തിൽ ഇടപെടാൻ അഭ്യർത്ഥിച്ചു. ബംഗാളിന്റെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തിന്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണിതെന്ന് അവർ വിശേഷിപ്പിച്ചു.
ഇന്ത്യയുടെ അഭ്യർഥന മാനിച്ച് ബംഗ്ലാദേശ് ഉടനടി നടപടി സ്വീകരിക്കുകയും പൊളിക്കൽ നിർത്തിവയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. ബംഗ്ലാദേശ് പുരാവസ്തു വകുപ്പും ജില്ലാ ഭരണകൂടവും ഇപ്പോൾ കെട്ടിടത്തിന്റെ ഭാവിയെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യുന്നുണ്ട്. വീട് പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിനും സാംസ്കാരിക പൈതൃകമായി സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുമുള്ള വഴികൾ പരിഗണിക്കുന്നതിനായി ഒരു കമ്മിറ്റി രൂപീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.
1992 ൽ ഓസ്കാർ നേടിയ സത്യജിത് റേ ലോക സിനിമയുടെ ഇതിഹാസമാണ്. ‘പഥേർ പാഞ്ചാലി’, ‘അപു ട്രൈലോജി’ തുടങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സിനിമകൾ ഇന്നും പ്രചോദനം നൽകുന്നു.
