അമേരിക്കയിൽ നിന്ന് എഫ്-35 യുദ്ധവിമാനങ്ങൾ ലഭിക്കാത്തതിനെത്തുടർന്ന്, വ്യോമസേനയെ ശക്തിപ്പെടുത്താൻ തുർക്കിയെ ബ്രിട്ടനിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. കോടിക്കണക്കിന് ഡോളറിന്റെ കരാറാണ് യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂൺ വാങ്ങാൻ തുർക്കിയെ പ്രസിഡന്റ് റജബ് ത്വയ്യിബ് എർദോഗൻ ഇപ്പോൾ തയ്യാറെടുക്കുന്നത്.
എഫ്-35 യുദ്ധവിമാനങ്ങൾ വിൽക്കാൻ യുഎസ് വിസമ്മതിച്ചതിനെത്തുടർന്ന്, തുർക്കിയെ പ്രതിരോധ തന്ത്രത്തിൽ വലിയ മാറ്റം വരുത്തി ബ്രിട്ടനിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. പ്രസിഡന്റ് റജബ് തയ്യിബ് എർദോഗൻ യൂറോപ്യൻ നിർമ്മിത യുദ്ധവിമാനമായ “യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂൺ” വാങ്ങാനുള്ള ശ്രമത്തിലാണ്. ഈ കരാർ തുർക്കി വ്യോമസേനയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുക മാത്രമല്ല, ആഭ്യന്തരമായി രാഷ്ട്രീയ നേട്ടങ്ങൾ നേടാനും എർദോഗന് കഴിയും.
40 യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂൺ വിമാനങ്ങൾ വാങ്ങുന്നത് സംബന്ധിച്ച് തുർക്കിയെയും ബ്രിട്ടനും തമ്മിലുള്ള ചർച്ചകൾ അന്തിമ ഘട്ടത്തിലാണെന്നാണ് റിപ്പോർട്ടുകൾ. ഇസ്താംബൂളിൽ നടക്കുന്ന പ്രതിരോധ പ്രദർശനമായ “IDEF 2025” ൽ ഈ കരാറിൽ ഔപചാരിക കരാറിൽ എത്തിയേക്കുമെന്ന് സൂചനയുണ്ട്.
തുർക്കി വളരെക്കാലമായി യുഎസിൽ നിന്ന് എഫ്-35 സ്റ്റെൽത്ത് ഫൈറ്റർ ജെറ്റുകൾ വാങ്ങാൻ ശ്രമിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. പ്രസിഡന്റ് എർദോഗൻ തന്നെ ഈ വിഷയത്തിൽ യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപുമായി സംസാരിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ, വാഷിംഗ്ടൺ കരാർ റദ്ദാക്കി. റഷ്യയിൽ നിന്ന് എസ്-400 മിസൈൽ സംവിധാനം വാങ്ങിയതാണ് ഇതിന് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണമെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂൺ വാങ്ങുന്നത് സംബന്ധിച്ച് തുർക്കിയെയും ബ്രിട്ടനും തമ്മിൽ ഒരു താൽക്കാലിക കരാർ തയ്യാറായിട്ടുണ്ട്. ബ്രിട്ടീഷ് പ്രതിരോധ സെക്രട്ടറി ജോൺ ഹീലിയുടെ ഇസ്താംബൂൾ സന്ദർശന വേളയിൽ ഈ കരാർ അന്തിമമാക്കും. ഈ വിമാനം നാല് യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളുടെ – ബ്രിട്ടൻ, ജർമ്മനി, ഇറ്റലി, സ്പെയിൻ എന്നിവയുടെ സംയുക്ത പദ്ധതിയാണ്, അതിനാൽ അന്തിമ അംഗീകാരത്തിന് എല്ലാവരുടെയും സമ്മതം ആവശ്യമാണ്.
നയതന്ത്ര ശ്രമങ്ങളിലൂടെ ജർമ്മനിയുടെ വീറ്റോ മറികടന്നാണ് 2024-ൽ കരാർ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകാൻ തുർക്കിയെ വഴിയൊരുക്കിയത്. “യൂറോഫൈറ്റർ ഞങ്ങൾക്ക് പ്രായോഗികവും ഫലപ്രദവുമായ ഒരു ഓപ്ഷനാണ്, ഞങ്ങൾ അത് സ്വന്തമാക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു” എന്ന് പ്രതിരോധ മന്ത്രി യാസർ ഗുലറും പറഞ്ഞു.
40 യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂണുകൾക്ക് ബ്രിട്ടൻ പ്രാരംഭ വിലയായി ഏകദേശം 12 ബില്യൺ ഡോളർ നിശ്ചയിച്ചിരുന്നു. ഇതിനെ തുർക്കിയെ “ചെലവേറിയതാണ്” എന്ന് വിളിച്ചു. നിലവിൽ വില, സാങ്കേതികവിദ്യ കൈമാറ്റം, പൈലറ്റ് പരിശീലനം തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങളിൽ ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിൽ ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നുണ്ട്. തുർക്കിയെയുടെ വ്യോമസേന ഇതുവരെ അമേരിക്കൻ എഫ്-16 വിമാനങ്ങളെ മാത്രമേ ആശ്രയിച്ചിരുന്നുള്ളൂ എന്നതിനാൽ, യൂറോപ്യൻ വിമാനങ്ങൾക്ക് പ്രത്യേക പരിശീലനം ആവശ്യമായി വരും.
നിർദ്ദിഷ്ട കരാറിൽ അത്യാധുനിക ഏവിയോണിക്സും റഡാർ സംവിധാനങ്ങളും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന യൂറോഫൈറ്റർ ടൈഫൂണിന്റെ “ട്രാഞ്ച് 4” മോഡൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. തുർക്കിയെ വ്യോമസേനയുടെ പ്രായമാകുന്ന വിമാനങ്ങള് കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, ഈ നീക്കം അതിന്റെ പ്രതിരോധ ശേഷി ഉടനടി വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കും. 2028 ൽ ആഭ്യന്തരമായി വികസിപ്പിച്ച KAAN യുദ്ധവിമാനം സർവീസിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതുവരെ ഈ ഓപ്ഷൻ നിർണായകമായി തുടരും.
വേഗത്തിലുള്ള വിതരണം ഉറപ്പാക്കുന്നതിനായി, ഖത്തർ പോലുള്ള ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് സെക്കൻഡ് ഹാൻഡ് യൂറോഫൈറ്റർ വാങ്ങുന്നതിനുള്ള സാധ്യതയും അങ്കാറ പരിശോധിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ നീക്കം തുർക്കിയെക്ക് പെട്ടെന്ന് ആശ്വാസം നൽകുന്നതിനൊപ്പം വ്യോമസേനയുടെ പ്രവർത്തന ശേഷി നിലനിർത്താൻ സഹായിക്കുകയും ചെയ്യും.
