ന്യൂഡൽഹി: ഡൽഹി-എൻസിആറിൽ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വായു മലിനീകരണത്തെക്കുറിച്ച് സുപ്രീം കോടതി തിങ്കളാഴ്ച ഒരു സുപ്രധാന വിധി പുറപ്പെടുവിച്ചു. നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായി നിരോധിക്കണമെന്ന ഹർജി ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ബി.ആർ. ഗവായിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബെഞ്ച് തള്ളി. പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിനും വികസനത്തിനും ഇടയിൽ സന്തുലിതാവസ്ഥ കൈവരിക്കേണ്ടത് നിർണായകമാണെന്ന് കോടതി വിശ്വസിക്കുന്നു. “ഞങ്ങൾ, കോടതി, വിദഗ്ധരല്ല, ഡൽഹിയിലെ മലിനീകരണ മാനേജ്മെന്റിന് എല്ലാ വർഷവും മേൽനോട്ടം വഹിക്കാൻ കഴിയില്ല. ഇത് അടിസ്ഥാനപരമായി കേന്ദ്ര സർക്കാരിന്റെ ജോലിയാണ്” എന്ന് ബെഞ്ച് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
നിർമ്മാണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും നിരോധിക്കണമെന്ന ആവശ്യത്തെക്കുറിച്ച് പരാമർശിക്കുമ്പോൾ, അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് ദശലക്ഷക്കണക്കിന് തൊഴിലാളികളുടെയും ദിവസ വേതനക്കാരുടെയും ഉപജീവനമാർഗ്ഗത്തെ ബാധിക്കുമെന്നും അത് വലിയ സാമൂഹികവും സാമ്പത്തികവുമായ പ്രതിസന്ധിയിലേക്ക് നയിച്ചേക്കാമെന്നും കോടതി പറഞ്ഞു. അമേരിക്ക പോലുള്ള വികസിത രാജ്യങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ച മലിനീകരണ മാനദണ്ഡങ്ങൾ ഇന്ത്യ പോലുള്ള വികസ്വര രാജ്യങ്ങളിൽ പ്രയോഗിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്നും കേന്ദ്ര സർക്കാരിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ച സോളിസിറ്റർ ജനറൽ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. മനുഷ്യാവകാശങ്ങളിൽ വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യാതെ മലിനീകരണം എത്രത്തോളം കുറയ്ക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് നിർണ്ണയിക്കുക എന്നതാണ് യഥാർത്ഥ വെല്ലുവിളിയെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
നവംബർ 19-നകം ഡൽഹി-എൻസിആറിലെ മലിനീകരണം പരിഹരിക്കുന്നതിന് ശക്തമായ, ദീർഘകാല, സ്ഥിരമായ ഒരു പദ്ധതി വികസിപ്പിക്കണമെന്ന് സുപ്രീം കോടതി കേന്ദ്ര സർക്കാരിനോട് കർശനമായി നിർദ്ദേശിച്ചിട്ടുണ്ട്. താൽക്കാലികവും അടിയന്തരവുമായ നടപടികൾ ഇനി പര്യാപ്തമല്ലെന്നും, സ്ഥിരമായ ഒരു പരിഹാരം അത്യാവശ്യമാണെന്നും കോടതി പ്രസ്താവിച്ചു. ഗ്രേഡഡ് റെസ്പോൺസ് ആക്ഷൻ പ്ലാൻ ആയ GRAP കർശനമായി നടപ്പിലാക്കണമെന്നും കോടതി ആവശ്യപ്പെട്ടു.
ഡൽഹിയിലെ നിലവിലെ മലിനീകരണ നിരീക്ഷണ സംവിധാനത്തെക്കുറിച്ചും കോടതി ഗുരുതരമായ ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു. പല AQI മോണിറ്ററിംഗ് മെഷീനുകൾക്കും 999 ന് മുകളിലുള്ള റീഡിംഗുകൾ പ്രദർശിപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ലെന്ന് അമിക്കസ് ക്യൂറി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി. ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ, വെള്ളം തളിച്ച് വായുവിന്റെ ഗുണനിലവാരം നല്ലതായി കാണിക്കാൻ ശ്രമങ്ങൾ നടക്കുന്നുണ്ട്. ഗുരുതരമായ സാഹചര്യം നേരിടുന്ന ഡൽഹി പോലുള്ള ഒരു നഗരത്തിന് ഈ ഉപകരണങ്ങൾ അനുയോജ്യമല്ലെന്ന് ബെഞ്ച് പറഞ്ഞു. സ്ഥാപിച്ചിട്ടുള്ള നിരീക്ഷണ ഉപകരണങ്ങൾ, അവയുടെ കഴിവുകൾ, അവ അന്താരാഷ്ട്ര മാനദണ്ഡങ്ങൾ പാലിക്കുന്നുണ്ടോ എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ നവംബർ 19-നകം നൽകാൻ കേന്ദ്രം, CPCB, CAQM എന്നിവയോട് കോടതി ആവശ്യപ്പെട്ടു.
കാലിഫോർണിയ മോഡൽ നടപ്പിലാക്കാനും വർഷം മുഴുവനും GRAP-1 ലെവൽ നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഏർപ്പെടുത്താനും ഒരു ഹർജിക്കാരൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും കോടതി അത് നിരസിച്ചു. ഇന്ത്യയുടെ സാഹചര്യങ്ങൾ സവിശേഷമാണെന്നും വികസിത രാജ്യങ്ങളുമായി നേരിട്ട് താരതമ്യം ചെയ്യാൻ കഴിയില്ലെന്നും കോടതി പറഞ്ഞു. പഞ്ചാബിൽ നിന്നും ഹരിയാനയിൽ നിന്നുമുള്ള വൈക്കോൽ കത്തിക്കൽ സംബന്ധിച്ച റിപ്പോർട്ടുകളും കോടതിയിൽ സമർപ്പിക്കുകയും രേഖപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
കേസിലെ അടുത്ത വാദം നവംബർ 19 ന് നടക്കും. പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണം അത്യന്താപേക്ഷിതമാണെന്ന് സുപ്രീം കോടതി വ്യക്തമായി പ്രസ്താവിച്ചു, എന്നാൽ പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെ പേരിൽ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളുടെ ജോലിയോ തൊഴിലോ നഷ്ടപ്പെടുത്തുന്നത് അന്യായമായിരിക്കും. ഡൽഹി-എൻസിആറിലെ മലിനീകരണം പരിഹരിക്കുന്നതിന് ഇനി കേന്ദ്ര സർക്കാർ നേതൃത്വം നൽകേണ്ടിവരും.
