ധാക്ക: മനുഷ്യത്വത്തിനെതിരായ കുറ്റകൃത്യങ്ങളിൽ കുറ്റക്കാരിയാണെന്ന് കണ്ടെത്തിയതിനെ തുടർന്ന് ബംഗ്ലാദേശ് കോടതി തിങ്കളാഴ്ച പുറത്താക്കപ്പെട്ട പ്രധാനമന്ത്രി ഷെയ്ഖ് ഹസീനയ്ക്ക് വധശിക്ഷ വിധിച്ചു. 78 കാരിയായ ഹസീനയെ ബംഗ്ലാദേശ് അന്താരാഷ്ട്ര കുറ്റകൃത്യ ട്രൈബ്യൂണലാണ് (ഐസിടി-ബിഡി) ശിക്ഷ വിധിച്ചത്. കോടതി അവരെ നേരത്തെ പിടികിട്ടാപ്പുള്ളിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. ധാക്കയിലെ ഉയർന്ന സുരക്ഷാ കോടതിയിൽ വിധി വായിച്ചപ്പോൾ, കഴിഞ്ഞ വർഷം ജൂലൈ 15 നും ഓഗസ്റ്റ് 15 നും ഇടയിൽ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന പ്രതിഷേധങ്ങൾക്കെതിരെ നടന്ന മാരകമായ അടിച്ചമർത്തലിന് പിന്നിൽ ഹസീനയാണെന്ന് പ്രോസിക്യൂഷൻ സംശയാതീതമായി തെളിയിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ട്രൈബ്യൂണൽ പറഞ്ഞു. കേസിൽ മുൻ ആഭ്യന്തര മന്ത്രി അസദുസ്സമാൻ ഖാന് വധശിക്ഷയും വിധിച്ചു, മൂന്നാമത്തെ പ്രതിയായ മുൻ പോലീസ് മേധാവിക്ക് ഹസീനയ്ക്കെതിരെ മാപ്പുസാക്ഷിയായതിനും കുറ്റകൃത്യം സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്തതിന് അഞ്ച് വർഷം തടവ് ശിക്ഷ വിധിച്ചു.
തലസ്ഥാനമായ ധാക്കയിലെ ഒരു ട്രൈബ്യൂണലാണ് വിധി പ്രഖ്യാപിച്ചത്. അവിടെയാണ് ട്രൈബ്യൂണൽ വിധി ചർച്ച ചെയ്തത്. കഴിഞ്ഞ വർഷം വിദ്യാർത്ഥികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന ഒരു പ്രക്ഷോഭത്തിനെതിരെ മാരകമായ നടപടിയെടുക്കാൻ ഉത്തരവിട്ടതിന് മാസങ്ങൾ നീണ്ടുനിന്ന വിചാരണയിൽ ഷെയ്ഖ് ഹസീന കുറ്റക്കാരിയാണെന്ന് കണ്ടെത്തിയതായി ട്രൈബ്യൂണല് വിധിയില് പറയുന്നു.
നിരായുധരായ പ്രതിഷേധക്കാർക്കെതിരെ മാരകമായ ബലപ്രയോഗം നടത്താൻ ഉത്തരവിട്ടതിനും, പ്രകോപനപരമായ പ്രസ്താവനകൾ നടത്തിയതിനും, ധാക്കയിലും പരിസര പ്രദേശങ്ങളിലും നിരവധി വിദ്യാർത്ഥികളുടെ മരണത്തിലേക്ക് നയിച്ച നടപടിക്ക് അനുമതി നൽകിയതിനും ഹസീന കുറ്റക്കാരിയാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.
വിവേചന വിരുദ്ധ വിദ്യാർത്ഥി പ്രസ്ഥാനത്തെത്തുടർന്ന് ജൂലൈ-ഓഗസ്റ്റ് മാസങ്ങളിൽ നടന്ന കലാപത്തിനിടെ മനുഷ്യരാശിക്കെതിരായ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾ ചെയ്തതായി ആരോപിച്ച് പുറത്താക്കപ്പെട്ട പ്രധാനമന്ത്രി ഷെയ്ഖ് ഹസീന, മുൻ ആഭ്യന്തര മന്ത്രി അസദുസ്സമാൻ ഖാൻ കമാൽ, മുൻ ഇൻസ്പെക്ടർ ജനറൽ ഓഫ് പോലീസ് ചൗധരി അബ്ദുള്ള അൽ-മാമുൻ എന്നിവർക്കെതിരെ ചുമത്തിയ കേസിൽ വിധി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് മുന്നോടിയായി അന്താരാഷ്ട്ര കുറ്റകൃത്യ ട്രൈബ്യൂണലിന് (ഐസിടി) പുറത്ത് സുരക്ഷ ശക്തമാക്കിയിരുന്നു.
വിധി വരുന്നതിന് മുമ്പ് ബംഗ്ലാദേശിലെ സ്ഥിതിഗതികൾ സംഘർഷഭരിതമായിരിക്കുകയാണ്. ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ ബംഗ്ലാദേശ് അവാമി ലീഗ് ഞായറാഴ്ച രാവിലെ മുതൽ രണ്ട് ദിവസത്തെ രാജ്യവ്യാപക ബന്ദ് പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഇത് സാധാരണ ജീവിതത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തി. തലസ്ഥാനമായ ധാക്കയിൽ ഗതാഗതം താരതമ്യേന കുറവായിരുന്നു, അതേസമയം ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ പടക്കം പൊട്ടിച്ചതായും റിപ്പോർട്ടുകൾ പുറത്തുവന്നിട്ടുണ്ട്.
2024 ജൂലൈയിൽ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന ഒരു പ്രക്ഷോഭം ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ സർക്കാരിനെ താഴെയിറക്കി എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്. 2024 ഓഗസ്റ്റ് 5 ന് അവർ ഇന്ത്യയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്തു, മുഹമ്മദ് യൂനുസിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഇടക്കാല സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ജൂലൈയിലെ പ്രതിഷേധങ്ങളിൽ ഏകദേശം 1,400 പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
1971-ലെ ബംഗ്ലാദേശ് വിമോചന യുദ്ധത്തിൽ മനുഷ്യരാശിക്കെതിരായ കുറ്റകൃത്യങ്ങൾക്ക് പാക്കിസ്താനെ വിചാരണ ചെയ്യുന്നതിനായി ഷെയ്ഖ് ഹസീന ഭരണകൂടമാണ് അന്താരാഷ്ട്ര കുറ്റകൃത്യ ട്രൈബ്യൂണൽ സ്ഥാപിച്ചത്. ഹസീനയുടെ ഭരണകാലത്ത് യുദ്ധക്കുറ്റങ്ങൾ ആരോപിക്കപ്പെട്ട നിരവധി ജമാഅത്തെ-ഇ-ഇസ്ലാമി നേതാക്കളെ ട്രൈബ്യൂണൽ മുമ്പ് വിചാരണ ചെയ്തിരുന്നു.
