ന്യൂഡൽഹി: തന്ത്രപരമായ പങ്കാളിത്തം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി ബംഗ്ലാദേശ് പ്രധാനമന്ത്രി ഷെയ്ഖ് ഹസീന സെപ്റ്റംബർ 5 മുതല്‍ 8 വരെ ഇന്ത്യ സന്ദര്‍ശിക്കും. ഈ സമയത്ത് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുമായി ന്യൂഡൽഹിയിൽ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തും.
പ്രതിരോധ സഹകരണം നവീകരിക്കുക, പ്രാദേശിക കണക്ടിവിറ്റി സംരംഭങ്ങൾ വിപുലീകരിക്കുക, ദക്ഷിണേഷ്യയിൽ സ്ഥിരത സ്ഥാപിക്കുക എന്നിവയാണ് അജണ്ടയിലെ പ്രധാന വിഷയങ്ങൾ.
2019-ലാണ് ബംഗ്ലാദേശ് പ്രധാനമന്ത്രി അവസാനമായി ഇന്ത്യ സന്ദർശിച്ചത്. ഇരു രാജ്യങ്ങളുടെയും ഉഭയകക്ഷി ബന്ധം 2021-ൽ 50-ാം വർഷത്തിലേക്ക് കടന്നതിന് ശേഷമുള്ള അവരുടെ ആദ്യ സന്ദർശനമായിരിക്കും ഇത്.
കഴിഞ്ഞ വർഷം ബംഗ്ലാദേശിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ 50-ാം വാർഷികവും രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സ്ഥാപക പിതാവായ ഷെയ്ഖ് മുജീബുർ റഹ്മാന്റെ 100-ാം ജന്മവാർഷികവും ആഘോഷിച്ചു. 2021-ൽ പ്രധാനമന്ത്രി മോദി ബംഗ്ലാദേശ് സന്ദർശിച്ചു.
ഡൽഹിയും ധാക്കയും ഉൾപ്പെടെ ലോകത്തെ 20 തലസ്ഥാനങ്ങളിൽ മൈത്രി ദിവസ് ആഘോഷങ്ങൾ നടന്നു. 2015 മുതൽ ഇരുരാജ്യങ്ങളുടെയും പ്രധാനമന്ത്രിമാർ 12 തവണ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി.
കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി നിരവധി കണക്റ്റിവിറ്റി സംരംഭങ്ങൾ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കുന്നതിനൊപ്പം പ്രാദേശിക സഹകരണത്തിന് ഒരു മാതൃക സൃഷ്ടിക്കാൻ ഇന്ത്യയും ബംഗ്ലാദേശും ശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്.
അഖൗറ-അഗർത്തല റെയിൽ ലിങ്ക് ഉടൻ വീണ്ടും തുറക്കും. ഏതാനും ആഴ്ചകൾക്കുള്ളിൽ അഗർത്തലയും ചിറ്റഗോംഗും തമ്മില്‍ വ്യോമ ഗതാഗതം ആരംഭിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. ഹസീനയുടെ സന്ദർശന വേളയിൽ കുഷിയാറ നദിയിലെ ഇടക്കാല ജലം പങ്കിടുന്നത് സംബന്ധിച്ച് ഇരുപക്ഷവും ധാരണയിലെത്തുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്.
ബഹുമാനപ്പെട്ട സൂഫി സന്യാസി മൊയ്നുദ്ദീൻ ചിഷ്തിയുടെ ദർഗ സന്ദർശിക്കാൻ ബംഗ്ലാദേശ് പ്രധാനമന്ത്രി രാജസ്ഥാനിലെ അജ്മീറിലേക്കും പോകും. കഴിഞ്ഞ മാസം, ഇന്ത്യയും ബംഗ്ലാദേശും നദീജലം ഇടക്കാലമായി പങ്കിടുന്നത് സംബന്ധിച്ച കരാറിന്റെ ധാരണാ പത്രത്തിന് അന്തിമരൂപം നൽകിയിരുന്നു.
ഓഗസ്റ്റ് 25 ന് ഡൽഹിയിൽ നടന്ന ഇന്ത്യ-ബംഗ്ലാദേശ് സംയുക്ത നദീജല കമ്മീഷന്റെ (ജെആർസി) 38-ാമത് മന്ത്രിതല യോഗത്തിലാണ് ധാരണാപത്രത്തിന്റെ (എംഒയു) അന്തിമരൂപം നല്‍കിയത്.
1972-ൽ പൊതു നദികളിലെ പരസ്പര താൽപ്പര്യമുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ഉഭയകക്ഷി സംവിധാനമായാണ് കമ്മീഷൻ രൂപീകരിച്ചത്.
ഇന്ത്യയുടെ “അയൽപക്കത്തിന് ആദ്യം” എന്ന നയത്തിന് കീഴിൽ ബംഗ്ലാദേശ് ഒരു പ്രധാന പങ്കാളിയാണ്. സുരക്ഷ, വ്യാപാരം, വാണിജ്യം, ഊർജ്ജം, ഗതാഗതം, കണക്റ്റിവിറ്റി, ശാസ്ത്രം & സാങ്കേതികവിദ്യ, പ്രതിരോധം, നദികൾ, സമുദ്രകാര്യങ്ങൾ തുടങ്ങി എല്ലാ മേഖലകളിലേക്കും സഹകരണം വ്യാപിക്കുന്നു.
ദക്ഷിണേഷ്യയിലെ ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ വ്യാപാര പങ്കാളിയാണ് ഇപ്പോൾ ബംഗ്ലാദേശ്. കഴിഞ്ഞ അഞ്ച് വർഷത്തിനിടെ ഉഭയകക്ഷി വ്യാപാരം 9 ബില്യൺ ഡോളറിൽ നിന്ന് 18 ബില്യൺ ഡോളറായി വളർന്നു.
2020-21 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിലെ 9.69 ബില്യൺ ഡോളറിൽ നിന്ന് 2021-22 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ 16.15 ബില്യൺ ഡോളറായി 66 ശതമാനത്തിലധികം വളർച്ചയോടെ ബംഗ്ലാദേശ് ഇന്ത്യയുടെ നാലാമത്തെ വലിയ കയറ്റുമതി ലക്ഷ്യസ്ഥാനമായി മാറി.
കൊവിഡ് സമയത്ത് കര വഴിയുള്ള വ്യാപാരം തടസ്സപ്പെട്ടപ്പോൾ ബംഗ്ലാദേശിലേക്ക് അവശ്യസാധനങ്ങൾ വിതരണം ചെയ്യാൻ ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള നല്ല ബന്ധമുള്ള റെയിൽ സംവിധാനം ഉപയോഗിച്ചു. കോവിഡ് പാൻഡെമിക് ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, സുപ്രധാനമായ കണക്ടിവിറ്റി സംരംഭങ്ങളിൽ പുരോഗതി കൈവരിക്കാൻ ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കും കഴിഞ്ഞു.
2022 ജൂണിൽ ന്യൂ ജൽപായ്ഗുരിയിൽ നിന്ന് ധാക്കയിലേക്കുള്ള പാസഞ്ചർ ട്രെയിൻ മിതാലി എക്‌സ്‌പ്രസിന്റെ ഉദ്ഘാടനം ചിലഹാത്തി-ഹൽദിബാരി ക്രോസ്-ബോർഡർ റെയിൽ ലിങ്ക് ഉപയോഗിച്ച് ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സമീപകാല നേട്ടത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
കൂടാതെ, ചാട്ടോഗ്രാം, മോംഗ്ല തുറമുഖം വഴി ഇന്ത്യയിൽനിന്ന് അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടും ചരക്ക് നീക്കുന്നതിന് ചട്ടോഗ്രാമും മോംഗ്ല തുറമുഖവും ഉപയോഗിക്കുന്നതിനുള്ള കരാറിന് കീഴിൽ മൂന്ന് ട്രയൽ റൺ നടത്തി.
ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ വികസന പങ്കാളിയാണ് ബംഗ്ലാദേശ്, ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ (GoI) പ്രതിബദ്ധതയുടെ ഏതാണ്ട് നാലിലൊന്ന്, GoI ലൈൻ ഓഫ് ക്രെഡിറ്റ് (LoC) ബംഗ്ലാദേശിന് നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
മൊത്തം കരാറുകൾ 2 ബില്യൺ ഡോളർ എന്ന നാഴികക്കല്ല് പിന്നിട്ടു, മൊത്തം പിരിച്ചെടുത്തത് 1 ബില്യൺ യുഎസ് ഡോളറും കടന്നു.
റെയിൽവേ, റോഡുകൾ, ഗതാഗതം, വൈദ്യുതി ഉൽപ്പാദനവും പ്രസരണവും, ഉൾനാടൻ ജലപാതകൾ, തുറമുഖങ്ങളും ഷിപ്പിംഗും, സാമ്പത്തിക മേഖലകൾ, ഇൻഫർമേഷൻ ആന്റ് കമ്മ്യൂണിക്കേഷൻ ടെക്നോളജി, പെട്രോകെമിക്കൽസ്, പുനരുപയോഗ ഊർജം, മാലിന്യ സംസ്കരണം, വ്യോമയാനം എന്നിങ്ങനെ വിവിധ മേഖലകളിൽ ഉഭയകക്ഷി വികസന സഹായ പദ്ധതികൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. കണക്റ്റിവിറ്റി മെച്ചപ്പെടുത്താൻ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള പദ്ധതികളാണിവ.
ബംഗ്ലാദേശ് പൗരന്മാരുടെ മെഡിക്കല്‍ ചികിത്സയുടെ കേന്ദ്രമാണ് ഇന്ത്യ. 2021ൽ അനുവദിച്ച 2.8 ലക്ഷം വിസകളിൽ 2.3 ലക്ഷം മെഡിക്കൽ വിസകളായിരുന്നു. നിലവിൽ ആഗോളതലത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ വിസ ഓപ്പറേഷനാണ് ബംഗ്ലാദേശ്. 2019ൽ 13.63 ലക്ഷം വിസകൾ അനുവദിച്ചു.
