ന്യൂഡൽഹി: സൂര്യനെ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യത്തെ PSLV-C57/Aditya-L1 ദൗത്യം ശനിയാഴ്ച ശ്രീഹരിക്കോട്ട ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് വിജയകരമായി വിക്ഷേപിച്ചു. നേരത്തെ ഇന്ത്യയുടെ മൂന്നാമത്തെ ചന്ദ്രയാൻ ദൗത്യം ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിലെ സതീഷ് ധവാൻ ബഹിരാകാശ കേന്ദ്രത്തിൽ (Satish Dhawan Space Centre) നിന്നാണ് വിക്ഷേപിച്ചത്. 1971 മുതൽ ഇവിടെ നിന്നാണ് ഭൂരിഭാഗം റോക്കറ്റുകളും വിക്ഷേപിച്ചത്. എന്തുകൊണ്ടാണ് ഐഎസ്ആർഒ ശ്രീഹരിക്കോട്ടയെ ഇത്രയധികം വിശ്വസിക്കുന്നത് എന്ന ചോദ്യമാണ് ഇപ്പോള്‍ ഉയര്‍ന്നുവരുന്നത്.
ശ്രീഹരിക്കോട്ടയുടെ സ്ഥാനം: വാസ്തവത്തിൽ, ഭൂമധ്യരേഖയോടുള്ള സാമീപ്യം അതിനെ ഒരു ഭൂസ്ഥിര ഉപഗ്രഹത്തിനുള്ള ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ വിക്ഷേപണ സ്ഥലമാക്കി മാറ്റുന്നു. ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ മറ്റ് സ്ഥലങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഭൂമധ്യരേഖയോട് അടുത്താണ് ശ്രീഹരിക്കോട്ട. കിഴക്കൻ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഇതിന് 0.4 കി.മീ/സെക്കൻഡിന്റെ അധിക വേഗത നൽകുന്നു. ഭൂരിഭാഗം ഉപഗ്രഹങ്ങളും കിഴക്കോട്ടാണ് വിക്ഷേപിക്കുന്നത്.
ഈ സ്ഥലം ജനവാസമുള്ളതല്ല. ISROയിലെ ജീവനക്കാരോ പ്രാദേശിക മത്സ്യത്തൊഴിലാളികളോ ആണ് ഇവിടെ താമസിക്കുന്നത്. അതുകൊണ്ടാണ് ഈ സ്ഥലം കിഴക്കോട്ട് വിക്ഷേപിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യമെന്ന് കണക്കാക്കുന്നത്. കൂടാതെ, ഇവിടെ എത്താനുള്ള ഉപകരണങ്ങൾ വളരെ ഭാരമുള്ളതാണ്, അവ ലോകത്തിന്റെ എല്ലാ കോണുകളിൽ നിന്നും ഇവിടെ കൊണ്ടുവരുന്നു. കര, വായു, ജലം എന്നീ എല്ലാ മാർഗങ്ങളിലൂടെയും ഇവിടെയെത്തുന്നതാണ് നല്ലത്, ദൗത്യത്തിന്റെ ചെലവും കുറയും.
1971ലാണ് ശ്രീഹരിക്കോട്ട സ്ഥാപിതമായത്. പിഎസ്എൽവിയുടെയും ജിഎസ്എൽവിയുടെയും റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തുന്ന രണ്ട് ലോഞ്ച് പാഡുകൾ ഇവിടെയുണ്ട്. ആന്ധ്രാപ്രദേശിന്റെ തീരത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ ദ്വീപ് ഇന്ത്യയുടെ പ്രാഥമിക ബഹിരാകാശ തുറമുഖം എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ദേശീയ പാത 5 ലാണ് ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. അടുത്തുള്ള റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് 20 കിലോമീറ്ററും ചെന്നൈ അന്താരാഷ്ട്ര തുറമുഖത്ത് നിന്ന് 70 കിലോമീറ്ററും ദൂരമുണ്ട്.
ഇരുവശവും കടലുള്ള ആന്ധ്രാപ്രദേശുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ദ്വീപാണ് ഇവിടെ നിന്ന് റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപിക്കാനുള്ള ഒരു കാരണം. ഇതിനുശേഷം, വിക്ഷേപിച്ച ശേഷം, ഒരു റോക്കറ്റിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ നേരിട്ട് കടലിൽ പതിക്കുന്നു. ഇതുകൂടാതെ ദൗത്യത്തിന് എന്തെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള അപകടമുണ്ടായാൽ കടലിലേക്ക് തിരിയുന്നത് ജീവഹാനി ഒഴിവാക്കും. റോക്കറ്റിന്റെ തീവ്രമായ പ്രകമ്പനങ്ങളെ ചെറുക്കാൻ കഴിയുന്ന സ്ഥലത്താണ് റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപണ കേന്ദ്രം സ്ഥാപിക്കേണ്ടത്. ശ്രീഹരിക്കോട്ട ഈ മാനദണ്ഡം നന്നായി നിറവേറ്റുന്നു. കാലാവസ്ഥയുടെ വീക്ഷണകോണിൽ ശ്രീഹരിക്കോട്ടയും അനുയോജ്യമാണ്, കാരണം ഈ സ്ഥലം വർഷത്തിൽ പത്തുമാസം വരണ്ടതായിരിക്കും. ഇതാണ് റോക്കറ്റ് വിക്ഷേപണത്തിനായി ഐഎസ്ആർഒ ഇവിടം തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ കാരണം.
