റിയാദ്: ഉക്രെയ്നിൽ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന സംഘര്ഷം ഒഴിവാക്കാനായി അമേരിക്കയില് നിന്നും റഷ്യയിൽ നിന്നുമുള്ള ഉന്നതതല പ്രതിനിധികൾ ചൊവ്വാഴ്ച സൗദി അറേബ്യയിൽ ചർച്ചകൾ ആരംഭിച്ചു. റഷ്യയുടെ അധിനിവേശത്തെത്തുടർന്ന് ഏകദേശം മൂന്ന് വർഷത്തെ യുദ്ധത്തിന് ശേഷം നടക്കുന്ന ഈ ചർച്ചകൾ ഉക്രേനിയൻ പ്രതിനിധികളില്ലാതെയാണ് നടക്കുന്നത്.
ചർച്ചകൾക്ക് മുന്നോടിയായി, യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി മാർക്കോ റൂബിയോ സൗദി അറേബ്യൻ കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാനുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് ചർച്ചകളുടെ ലക്ഷ്യമെന്ന് യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് സൂചിപ്പിച്ചു. റഷ്യൻ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി സെർജി ലാവ്റോവ്, ഉഭയകക്ഷി ചർച്ചകൾ ചൊവ്വാഴ്ച റിയാദിൽ നടക്കുമെന്ന് സ്ഥിരീകരിച്ചു.
യുഎസ്-റഷ്യ ബന്ധങ്ങളിലെ ഒരു സുപ്രധാന സംഭവവികാസമാണ് ഈ കൂടിക്കാഴ്ച അടയാളപ്പെടുത്തുന്നത്. ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ഉന്നതതല ഇടപെടലുകളിൽ ദീർഘകാലമായി നിലനിന്നിരുന്ന അഭാവത്തിന് ഇത് വിരാമമിടുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. റഷ്യയുടെ ഉക്രെയ്ൻ അധിനിവേശത്തിന് മുമ്പ്, ജനീവയിൽ യു എസ് പ്രസിഡന്റ് ഡോണാള്ഡ് ട്രംപും റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിനും തമ്മിലുള്ള ഉച്ചകോടിക്കിടെയാണ് ഇത്തരത്തിലുള്ള അവസാന കൂടിക്കാഴ്ച നടന്നത്.
കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് മുന്നോടിയായി, ശനിയാഴ്ച ലാവ്റോവും റൂബിയോയും ഫോണിൽ സംസാരിച്ചതായി യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് അറിയിച്ചു. കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിനും യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപും തമ്മിൽ നടത്തിയ സംഭാഷണത്തെ തുടർന്നാണിത്. വരാനിരിക്കുന്ന കൂടിക്കാഴ്ച പ്രധാനമായും വിശാലമായ റഷ്യൻ-അമേരിക്കൻ ബന്ധം പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിലാണ് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതെന്ന് പുടിന്റെ വക്താവ് സൂചിപ്പിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, ഉക്രെയ്നിലെ സംഘർഷത്തെ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരിക്കും ചർച്ചകൾ എന്ന് യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് വക്താവ് ടാമി ബ്രൂസ് വ്യക്തമാക്കി. ഈ വിഷയത്തിൽ റഷ്യക്കാർ ഗൗരവമായി ഇടപെടുന്നുണ്ടോ എന്നും അവരുടെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ യുഎസ് നിലപാടുമായി യോജിപ്പിക്കുന്നുണ്ടോ എന്നും അളക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു നിർണായക ഘട്ടമാണിതെന്ന് അവർ വിശേഷിപ്പിച്ചു.
സൗദി ചർച്ചകൾക്ക് ക്ഷണിക്കപ്പെടാത്ത ഉക്രേനിയൻ പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമർ സെലെൻസ്കി, ഉക്രേനിയൻ പങ്കാളിത്തമില്ലാതെ ഉണ്ടാക്കുന്ന ഏതൊരു കരാറിനെയും ശക്തമായി നിരാകരിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞു. ഉക്രെയ്ൻ നേരിട്ട് ഇടപെടാതെ ഉണ്ടാക്കുന്ന ഒരു കരാറിനെയും അംഗീകരിക്കില്ലെന്നും സെലെൻസ്കി അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. “നേരത്തെ, യുദ്ധസമയത്ത്, ആക്രമണകാരിയുമായി സംസാരിക്കുന്നത് നിഷിദ്ധമായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു” എന്നും പറഞ്ഞു.
അതേസമയം, ആവശ്യമെങ്കിൽ സെലെൻസ്കിയുമായി ചർച്ച നടത്താൻ പ്രസിഡന്റ് പുടിൻ തയ്യാറാണെന്ന് ക്രെംലിൻ വക്താവ് ദിമിത്രി പെസ്കോവ് സ്ഥിരീകരിച്ചു. എന്നാല്, സൈനിക നിയമം കാരണം ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്ത പ്രസിഡന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ വൈകിയതായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടി റഷ്യൻ സർക്കാർ ഉക്രെയ്നിന്റെ നേതൃത്വത്തിന്റെ നിയമസാധുതയെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നത് തുടരുന്നു.
നയതന്ത്ര പ്രവർത്തനങ്ങളുടെ തിരക്കിനിടയിലാണ് യുഎസ്-റഷ്യ ചർച്ചകൾ നടക്കുന്നത്. ഉക്രെയ്നിലെ സ്ഥിതിഗതികൾ ചർച്ച ചെയ്യാൻ ഫ്രഞ്ച് പ്രസിഡന്റ് ഇമ്മാനുവൽ മാക്രോൺ തിങ്കളാഴ്ച പാരീസിൽ യൂറോപ്യൻ നേതാക്കളുടെ ഒരു യോഗം വിളിച്ചുചേർത്തു. യൂറോപ്യൻ ഉച്ചകോടിക്ക് മുമ്പ് മാക്രോണും ട്രംപും ഏകദേശം 30 മിനിറ്റ് ഫോൺ സംഭാഷണം നടത്തിയതായി ഒരു വൈറ്റ് ഹൗസ് ഉദ്യോഗസ്ഥൻ വെളിപ്പെടുത്തി. യുദ്ധവും യുഎസ്-റഷ്യ ചർച്ചകളും ഇതിൽ കേന്ദ്രീകരിച്ചായിരുന്നു ഇത്.
ഉക്രെയ്ൻ ചർച്ചകളിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കപ്പെട്ടതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ യുഎസ് ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് മൈക്ക് വാൾട്ട്സ് വിശദീകരിച്ചു. ഉക്രെയ്ൻ സർക്കാരുമായി കൂടിയാലോചനകൾ അടുത്തുതന്നെ തുടരുമെന്ന് അദ്ദേഹം ഉറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു. യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിന് പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ നേതൃത്വം നിർണായകമാകുമെന്ന് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞ അദ്ദേഹം, ചർച്ചകളുടെ ക്രമം ഉക്രെയ്ൻ അംഗീകരിച്ചേക്കില്ലെന്നും അദ്ദേഹം സമ്മതിച്ചു.
അതേസമയം, സെലെൻസ്കി മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലാണ്. തിങ്കളാഴ്ച അദ്ദേഹം യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റ്സിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി, തുർക്കിയിലും സൗദി അറേബ്യയിലും കൂടിക്കാഴ്ചകൾ ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. റിയാദിലായിരിക്കുമ്പോൾ, കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാനുമായി യുഎസ്-റഷ്യ ചർച്ചകളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്യാൻ അദ്ദേഹം പദ്ധതിയിടുന്നുണ്ട്.
സമാധാനത്തിനുള്ള സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ട്രംപ് ഭരണകൂട ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്നുള്ള സമീപകാല സൂചനകളെ തുടർന്നാണ് സൗദി അറേബ്യയിൽ ചർച്ചകൾ ആരംഭിച്ചത്. കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച മ്യൂണിക്ക് സുരക്ഷാ സമ്മേളനത്തിൽ, 2014-ന് മുമ്പുള്ള ഉക്രെയ്നിന്റെ അതിർത്തികളിലേക്ക് മടങ്ങുക എന്ന ലക്ഷ്യം അപ്രായോഗികമാണെന്ന് യുഎസ് പ്രതിരോധ സെക്രട്ടറി പീറ്റ് ഹെഗ്സെത്ത് വിശേഷിപ്പിച്ചു. ഉക്രെയ്നിനുള്ള നേറ്റോ അംഗത്വം യുഎസ് അംഗീകരിക്കില്ലെന്നും അദ്ദേഹം പ്രസ്താവിച്ചു. നേറ്റോ അംഗത്വം നേടുന്നതിനോ ഉക്രെയ്നിന് വിശ്വസനീയമായ ഒരു ബദൽ ഉറപ്പാക്കുന്നതിനോ പ്രാധാന്യം നൽകുന്നതിന് സെലെൻസ്കി സമ്മേളന വേദി ഉപയോഗിച്ചു. ശക്തമായ യൂറോപ്യൻ പ്രതിരോധ സംരംഭങ്ങൾക്കായി അദ്ദേഹം വാദിക്കുകയും ചെയ്തു.
പാരീസ് യോഗത്തിൽ, യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡത്തിലെയും സ്വീഡനിലെയും പ്രധാനമന്ത്രിമാർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള യൂറോപ്യൻ നേതാക്കൾ, ഒരു സമാധാന കരാറിൽ എത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ ഉക്രെയ്നിൽ സമാധാന സേനയെ അയക്കാന് സന്നദ്ധത പ്രകടിപ്പിച്ചു. “ഉക്രെയ്നിന് ഒരു സമാധാന കരാർ ഉണ്ടെങ്കിൽ, എല്ലാവരും ഒരു സമാധാന കരാർ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, അത് പുടിൻ വീണ്ടും വരുന്നതിനുള്ള ഒരു ഇടവേള മാത്രമല്ല, ശാശ്വതമായ ഒരു സമാധാന കരാറായിരിക്കണം” എന്ന് യുകെ പ്രധാനമന്ത്രി കെയർ സ്റ്റാർമർ പറഞ്ഞു. യൂറോപ്പിലെ കൂട്ടായ സുരക്ഷയുടെയും പ്രതിരോധത്തിന്റെയും വിശാലമായ വെല്ലുവിളി അദ്ദേഹം ഉയർത്തിക്കാട്ടി, പ്രാദേശിക സ്ഥിരതയ്ക്കുള്ള പ്രതിബദ്ധത വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ എല്ലാ രാജ്യങ്ങളോടും ആഹ്വാനം ചെയ്തു.