ന്യൂഡല്ഹി: ഇന്ത്യയുടെ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി ഗ്യാനേഷ് കുമാർ ചുമതലയേറ്റു. “രാഷ്ട്രനിർമ്മാണത്തിലേക്കുള്ള ആദ്യപടി വോട്ടെടുപ്പാണ്. അതിനാൽ, 18 വയസ്സ് തികഞ്ഞ ഓരോ ഇന്ത്യൻ പൗരനും വോട്ടർമാരാകണം, എപ്പോഴും വോട്ട് ചെയ്യണം. ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നിയമങ്ങൾ, അതിൽ പുറപ്പെടുവിച്ചിട്ടുള്ള നിർദ്ദേശങ്ങൾ എന്നിവ അനുസരിച്ച്, ഇന്ത്യൻ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ എപ്പോഴും വോട്ടർമാർക്കൊപ്പമുണ്ടാകും,” എന്ന് ചുമതലയേറ്റ ശേഷം പുതുതായി നിയമിതനായ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ഗ്യാനേഷ് കുമാർ പറഞ്ഞു.
ഈ വർഷം അവസാനം ബീഹാറിൽ ആരംഭിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്ത് ഏകദേശം 22 നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടക്കും. അതോടൊപ്പം, 2027 ൽ രാഷ്ട്രപതി, ഉപരാഷ്ട്രപതി തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളും നടക്കും. അടുത്ത ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് ഏകദേശം ഒന്നര മാസം മുമ്പ്, 2029 ജനുവരി 26 ന് അദ്ദേഹം വിരമിക്കും.
വിവാദങ്ങൾക്കിടയിൽ, തിങ്കളാഴ്ച വൈകുന്നേരം രാഷ്ട്രപതി ദ്രൗപതി മുർമു 1988 ബാച്ച് കേരള കേഡർ ഇന്ത്യൻ അഡ്മിനിസ്ട്രേറ്റീവ് സർവീസ് (ഐഎഎസ്) ഉദ്യോഗസ്ഥനായ കുമാറിനെ രാജ്യത്തിന്റെ 26-ാമത് മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായും 1989 ബാച്ച് ഹരിയാന കേഡർ ഐഎഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായ വിവേക് ജോഷിയെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായും നിയമിച്ചു.
പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ അദ്ധ്യക്ഷതയിൽ ചേർന്ന ഉന്നതതല സമിതിയുടെ യോഗം കഴിഞ്ഞ് ഏതാനും മണിക്കൂറുകൾക്ക് ശേഷമാണ് ഈ നിയമനങ്ങൾ നടന്നത്. പുതിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്ന ഹർജികളിൽ സുപ്രീം കോടതിയുടെ തീരുമാനം വരുന്നതുവരെ നിയമനം മാറ്റിവയ്ക്കണമെന്ന് യോഗത്തിൽ ലോക്സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് രാഹുൽ ഗാന്ധി സർക്കാരിനോട് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ആഭ്യന്തര മന്ത്രി അമിത് ഷാ ഉൾപ്പെടുന്ന പാനലിന് മുന്നിൽ രാഹുൽ ഗാന്ധി ഒരു വിയോജനക്കുറിപ്പും സമർപ്പിച്ചു.
തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറുടെ നിയമനം സംബന്ധിച്ച് സുപ്രീം കോടതിയിൽ വാദം കേൾക്കൽ നടക്കുകയാണ്. പുതിയ നിയമനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച സുപ്രീം കോടതിയിൽ തുടരുകയാണ്. 2023 ലെ ഭരണഘടനാ ബെഞ്ച് തീരുമാനം ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെ ഉൾപ്പെടുത്തണമെന്ന് നിർബന്ധമാക്കിയിട്ടും, സർക്കാർ ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെ (സിജെഐ) തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയെന്ന് അസോസിയേഷൻ ഫോർ ഡെമോക്രാറ്റിക് റിഫോംസിന് (എഡിആർ) വേണ്ടി ഹാജരായ മുതിർന്ന അഭിഭാഷകൻ പ്രശാന്ത് ഭൂഷൺ ജസ്റ്റിസുമാരായ സൂര്യകാന്ത്, എൻ കോടീശ്വർ സിംഗ് എന്നിവരടങ്ങിയ ബെഞ്ചിനോട് പറഞ്ഞു.
സുപ്രീം കോടതിയിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയ ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടുമ്പോഴും അർദ്ധരാത്രിയിൽ പുതിയ സിഇസിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള തീരുമാനം പ്രധാനമന്ത്രിയും ആഭ്യന്തരമന്ത്രിയും കൈക്കൊണ്ടത് അപമാനകരവും പരുഷവുമാണെന്ന് സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ വിയോജിപ്പ് പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് രാഹുല് ഗാന്ധി പറഞ്ഞു. “സുപ്രീം കോടതി ഉത്തരവ് ലംഘിച്ച് ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെ കമ്മിറ്റിയിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്തതിലൂടെ, മോദി സർക്കാർ നമ്മുടെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയയുടെ സമഗ്രതയെക്കുറിച്ചുള്ള കോടിക്കണക്കിന് വോട്ടർമാരുടെ ആശങ്ക വർദ്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു” എന്ന് രാഹുല് ഗാന്ധി പറഞ്ഞു.
ഇതിനു മറുപടിയായി, മുൻ മുഖ്യ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാർക്ക് പത്മ അവാർഡുകൾ നൽകിയതിനും, 1996 ൽ മുൻ മുഖ്യ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർ ടി എൻ ശേഷനെ കോൺഗ്രസ് ടിക്കറ്റിൽ മത്സരിപ്പിച്ചതിനും, എം എസ് ഗില്ലിനെ രാജ്യസഭയിൽ ഉൾപ്പെടുത്തി മന്ത്രിയാക്കിയതിനും കോൺഗ്രസ് ആണ് മറുപടി പറയേണ്ടതെന്ന് ബിജെപി നേതാക്കൾ ആരോപിച്ചു.
“കോൺഗ്രസ് ഭരണകാലത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരെ എങ്ങനെ നിയമിച്ചിരുന്നുവെന്ന് രാഹുൽ ഗാന്ധി മറന്നോ? പതിറ്റാണ്ടുകളായി അധികാരത്തിലിരുന്നിട്ടും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സംവിധാനം മെച്ചപ്പെടുത്താൻ കോൺഗ്രസ് സർക്കാരുകൾ ഒന്നും ചെയ്യാത്തത് എന്തുകൊണ്ട്?” കേന്ദ്രമന്ത്രി ധർമ്മേന്ദ്ര പ്രധാൻ ഇൻസ്റ്റാഗ്രാമിലെ ഒരു പോസ്റ്റിൽ ചോദിച്ചു.
2023 ലെ നിയമനങ്ങളെ ചോദ്യം ചെയ്തുള്ള ഹർജികൾ ഫെബ്രുവരി 12 ന് സുപ്രീം കോടതി പരിഗണിക്കാൻ തീരുമാനിച്ചിരുന്നു. അതിനിടയിൽ എന്തെങ്കിലും സംഭവിച്ചാൽ അതിന്റെ അനന്തരഫലങ്ങൾ നേരിടേണ്ടിവരുമെന്ന് കോടതി പറഞ്ഞിരുന്നു.
2023 അവസാനത്തോടെ പാർലമെന്റ് പാസാക്കിയ പുതിയ നിയമം അനുസരിച്ച് പുതിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണർമാരുടെ നിയമനങ്ങൾ സ്റ്റേ ചെയ്യാൻ 2024 മാർച്ച് 15 ന് സുപ്രീം കോടതി വിസമ്മതിച്ചിരുന്നു. ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെ സെലക്ഷൻ പാനലിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കിയതാണ് കാരണം. 2023 മാർച്ച് 2 ലെ വിധിന്യായത്തിൽ, പ്രധാനമന്ത്രി, എൽഒപി, ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് എന്നിവരടങ്ങുന്ന മൂന്നംഗ പാനലിനോട് പാർലമെന്റ് ഒരു നിയമം പാസാക്കുന്നത് വരെ പ്രവർത്തിക്കാൻ നിർദ്ദേശിച്ചിരുന്നതായി സുപ്രീം കോടതി ഹർജിക്കാരോട് പറഞ്ഞു.
ഈ പുതിയ നിയമപ്രകാരം നിയമിതനായ ആദ്യത്തെ സിഇസിയാണ് കുമാർ. 2024-ൽ, പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സെലക്ഷൻ പാനൽ കുമാറിനെയും സുഖ്ബീർ സന്ധുവിനെയും ഇസികളായി ശുപാർശ ചെയ്തു. നിയമപ്രകാരം, ഒരു സിഇസി അല്ലെങ്കിൽ ഇസി 65 വയസ്സിൽ അല്ലെങ്കിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനിൽ ആറ് വർഷത്തെ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കിയതിന് ശേഷം വിരമിക്കുന്നു.
ബുധനാഴ്ച മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി ചുമതലയേറ്റ ഗ്യാനേഷ് കുമാർ 2024 ജനുവരിയിൽ സഹകരണ മന്ത്രാലയത്തിലെ സെക്രട്ടറി സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് വിരമിക്കുകയും പിന്നീട് മാർച്ചിൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി നിയമിതനാകുകയും ചെയ്തു. കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയത്തിലെ ഒരു മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥനെന്ന നിലയിൽ, ജമ്മു കശ്മീരിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 370 സർക്കാർ റദ്ദാക്കിയപ്പോൾ അദ്ദേഹം ടീമിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. രാമക്ഷേത്ര കേസിലെ സുപ്രീം കോടതി വാദം കേൾക്കൽ അദ്ദേഹം നിരീക്ഷിക്കുകയും രാമക്ഷേത്ര ട്രസ്റ്റിന് പിന്നിലെ സംഘത്തിൽ അംഗമാവുകയും ചെയ്തു.
ഗ്യാനേഷ് കുമാർ കാൺപൂരിലെ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജിയിൽ (ഐഐടി) നിന്ന് സിവിൽ എഞ്ചിനീയറിംഗിൽ ബി.ടെക് പൂർത്തിയാക്കിയിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹം ഇന്ത്യയിലെ ഐസിഎഫ്എഐയിൽ ബിസിനസ് ഫിനാൻസും യുഎസിലെ ഹാർവാർഡ് സർവകലാശാലയിൽ പരിസ്ഥിതി സാമ്പത്തിക ശാസ്ത്രവും പഠിച്ചു. കേരളത്തിൽ, അദ്ദേഹം എറണാകുളം അസിസ്റ്റന്റ് കളക്ടർ, അടൂർ സബ് കളക്ടർ, കേരള സംസ്ഥാന പട്ടികജാതി/വർഗ വികസന കോർപ്പറേഷന്റെ മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടർ, കൊച്ചി കോർപ്പറേഷന്റെ മുനിസിപ്പൽ കമ്മീഷണർ എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. കേരള സർക്കാരിന്റെ സെക്രട്ടറി എന്ന നിലയിൽ, ധനകാര്യ വിഭവങ്ങൾ, ഫാസ്റ്റ് ട്രാക്ക് പദ്ധതികൾ, പൊതുമരാമത്ത് തുടങ്ങിയ പ്രധാന വകുപ്പുകൾ അദ്ദേഹം കൈകാര്യം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.