വാഷിംഗ്ടണ്‍: യുദ്ധത്താൽ തകർന്ന ഉക്രെയ്‌നിനായി യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് മുന്നോട്ടു വെച്ച നിര്‍ദ്ദേശം ഉക്രേനിയൻ പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമർ സെലെൻസ്‌കി നിരസിച്ചു. ഉക്രെയ്നിന്റെ അപൂർവ ധാതു വിഭവങ്ങളുടെ 50 ശതമാനം വിഹിതം അമേരിക്കയ്ക്ക് നല്‍കണമെന്നായിരുന്നു ട്രംപിന്റെ നിര്‍ദ്ദേശം.
അതേസമയം, തന്റെ രാജ്യം പുനർനിർമ്മിക്കാൻ ഈ വിഭവങ്ങള്‍ ഉപയോഗിക്കുമെന്ന് സെലെൻസ്‌കി പറഞ്ഞു. അമേരിക്കയുടെ ഈ ആവശ്യം അംഗീകരിക്കാനാവില്ലെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ഫെബ്രുവരി 12 ന് കീവിൽ വെച്ച് യുഎസ് ട്രഷറി സെക്രട്ടറി സ്കോട്ട് ബസന്റ് ആണ് ഈ നിർദ്ദേശം മുന്നോട്ടുവച്ചത്. ഉക്രെയ്ൻ പുനർനിർമ്മിക്കാനുള്ള അവസരമായാണ് യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ ഇതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. എന്നാൽ, ഇത് വളരെ അതിരു കടന്നതാണെന്നും, ട്രംപിന്റെ ‘ഐഡിയ’ വിലപ്പോകില്ലെന്നും, ഇത് തന്റെ ദേശീയ പരമാധികാരത്തിന് ഭീഷണിയാണെന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു.
സെലെൻസ്‌കിയുടെ വിസമ്മതത്തിൽ ട്രംപ് രോഷാകുലനായി. “ഞങ്ങള്‍ക്കും എന്തെങ്കിലും കിട്ടണം” എന്നായിരുന്നു ഫോക്‌സ് ന്യൂസിന് നൽകിയ അഭിമുഖത്തിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞത്. ഞങ്ങൾക്ക് ഉക്രെയ്നിന് സാമ്പത്തിക സഹായം നൽകുന്നത് തുടരാനാവില്ല. അമേരിക്ക ഇതുവരെ ഉക്രെയ്നിന് 500 ബില്യൺ ഡോളർ സഹായം നൽകിയിട്ടുണ്ടെന്നും പകരം എന്തെങ്കിലും ഞങ്ങള്‍ക്ക് ലഭിക്കുന്നത് സ്വാഭാവികമാണെന്നും ട്രംപ് അവകാശപ്പെട്ടു.
റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പ്രകാരം ഉക്രെയ്നിന്റെ എണ്ണ, വാതകം, തുറമുഖങ്ങൾ, മറ്റ് അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ എന്നിവയിൽ 50% ഓഹരികളാണ് യുഎസ് ആവശ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ഈ നിർദ്ദേശത്തിൽ സർക്കാർ കമ്പനികളെയും ഉൾപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. യുക്രൈനിലെ വിശാലമായ എണ്ണ, വാതക ശേഖരത്തിൽ അമേരിക്കയ്ക്ക് പ്രത്യേക താൽപ്പര്യമുണ്ടായിരുന്നു. പല വിശകലന വിദഗ്ധരും ഈ കരാറിനെ വിമർശിച്ചു. അതിനെ “കൊളോണിയൽ” സമ്പ്രദായം എന്നാണ് അവരതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ഞങ്ങള്‍ ഒരു കോളനിയല്ലെന്ന് ഉക്രേനിയൻ എംപി യാരോസ്ലാവ് ഷെലെസ്നിയാക് പറഞ്ഞു. സഖ്യകക്ഷികൾക്കിടയിൽ ഇത്തരമൊരു ആവശ്യം ഉന്നയിക്കുന്നത് മാതൃകയല്ലെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
സെലെൻസ്‌കി കരാർ നിരസിച്ചത് ട്രം‌പിനെ ചൊടിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹത്തെ “സ്വേച്ഛാധിപതി” എന്നാണ് ട്രംപ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. ട്രംപിന്റെ പ്രസ്താവന റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്‌ളാഡിമിർ പുടിന്റെ അഭിപ്രായങ്ങൾക്ക് സമാനമായിരുന്നു എന്നും, ട്രംപ് “തെറ്റായ വിവരങ്ങളുടെ” സ്വാധീനത്തിലാണ് അത് പറഞ്ഞതെന്നും സെലെൻസ്‌കി പ്രതികരിച്ചു. സുരക്ഷാ ഗ്യാരണ്ടി ഞാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. പക്ഷേ, അവർ ഉക്രെയ്നിന്റെ ധാതു സമ്പത്തുകളിലാണ് നോട്ടമിട്ടിരുന്നതെന്ന് അതിന്റെ 50% ചോദിച്ചതില്‍ നിന്ന് മനസ്സിലായി എന്ന് സെലെന്‍സ്കി പറഞ്ഞു. “എനിക്ക് എന്റെ രാജ്യത്തെ വിൽക്കാൻ കഴിയില്ല” എന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ഉക്രെയ്നിൽ 20,000-ത്തിലധികം ധാതു നിക്ഷേപങ്ങളുണ്ട്. അതിൽ 116 തരം ധാതുക്കൾ ഉൾപ്പെടുന്നു. റഷ്യൻ അധിനിവേശത്തിന് മുമ്പ്, വിഭവങ്ങളുടെ 15% മാത്രമേ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുള്ളൂ.
ഉക്രെയ്നിലെ പ്രധാന ധാതുക്കൾ:
- ടൈറ്റാനിയം: യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും വലിയ നിക്ഷേപം, ആഗോള വിഹിതം 7%
- ലിഥിയം: യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും വലിയ കരുതൽ ശേഖരം
- അപൂർവ ഭൂമി ധാതുക്കൾ: ഇവയ്ക്ക് ഗണ്യമായ ഉൽപാദന ശേഷിയുണ്ട്.
- ബെറിലിയം, യുറേനിയം, മാംഗനീസ്
- ഗാലിയവും നിയോൺ വാതകവും: ലോകത്തിലെ അഞ്ചാമത്തെ വലിയ ഗാലിയം ഉത്പാദക രാജ്യമായിരുന്നു ഉക്രെയ്ൻ.
- ചെമ്പ്, സിങ്ക്, വെള്ളി, ലെഡ്, നിക്കൽ, കൊബാൾട്ട്, ഗ്രാഫൈറ്റ്
- കൂടാതെ, പ്രകൃതിവാതക ശേഖരത്തിന്റെ കാര്യത്തിൽ ഉക്രെയ്ൻ യൂറോപ്പിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനത്തും ഉൽപാദനത്തിൽ നാലാം സ്ഥാനത്തുമാണ്.
റഷ്യ-ഉക്രെയ്ൻ യുദ്ധവും ധാതു വിഭവങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യവും
റഷ്യയുടെ അധിനിവേശത്തിന്റെ പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്ന് ഉക്രെയ്നിന്റെ ധാതു വിഭവങ്ങളുടെ മേൽ നിയന്ത്രണം നേടുക എന്നതായിരുന്നു. 2013-ൽ, എണ്ണയും വാതകവും സ്വകാര്യവൽക്കരിക്കാനും 2021-ൽ ധാതു വിഭവങ്ങൾ വേർതിരിച്ചെടുക്കുന്നതിനായി വിദേശ നിക്ഷേപം ആകർഷിക്കാനും ഉക്രെയ്ൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നു. എന്നാൽ, റഷ്യയുടെ ആക്രമണം കാരണം ഈ പദ്ധതികൾ നിർത്തിവച്ചു. നിർണായക അസംസ്കൃത വസ്തുക്കളുടെയും ബാറ്ററികളുടെയും മുഴുവൻ വിതരണ ശൃംഖലയും ശക്തിപ്പെടുത്തുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ 2021 ൽ യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ ഉക്രെയ്നുമായി ഒരു തന്ത്രപരമായ പങ്കാളിത്തത്തിൽ ഏർപ്പെട്ടു.
വൈദ്യുത വാഹനങ്ങൾ, സൗരോർജ്ജം, മറ്റ് പരിസ്ഥിതി സൗഹൃദ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ എന്നിവയിൽ അപൂർവ ധാതുക്കളുടെ ഉപയോഗം വർദ്ധിച്ചുവരികയാണ്. നിലവിൽ, ഈ ധാതുക്കളുടെ ഏറ്റവും വലിയ വിതരണക്കാരാണ് ചൈന. ചൈനയുടെ ആധിപത്യം കാരണം, അമേരിക്കയും യൂറോപ്യൻ യൂണിയനും അവരുടെ സ്രോതസ്സുകൾ വൈവിധ്യവൽക്കരിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അതുകൊണ്ടാണ് അമേരിക്ക ഉക്രെയ്നിൽ കണ്ണുവെച്ചത്. എന്നാൽ, സെലെൻസ്‌കിയുടെ വിസമ്മതത്തിനുശേഷം, അമേരിക്കയ്ക്ക് അതിന്റെ ഓപ്ഷനുകൾ പുനഃപരിശോധിക്കേണ്ടിവരും.
ഉക്രെയ്നും അമേരിക്കയും തമ്മിലുള്ള ഈ തർക്കം ധാതുസമ്പത്തിൽ മാത്രമല്ല, ആഗോള ഭൂരാഷ്ട്രീയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. തന്റെ രാജ്യത്തിന്റെ ഭാവിക്ക് മുൻഗണന നൽകി സെലെൻസ്‌കി കരാർ നിരസിച്ചെങ്കില്‍, അമേരിക്കയാകട്ടേ അതിനെ ചരിത്രപരമായ ഒരു അവസരമായി കണ്ടു.
