ന്യൂഡല്‍ഹി: ആരവല്ലി ഗ്രീൻ വാൾ പദ്ധതിയുടെ ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ 8 ലക്ഷം ഹെക്ടറിലധികം വിസ്തൃതിയുള്ള നശിച്ച ആവാസവ്യവസ്ഥ പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ കേന്ദ്രം പദ്ധതിയിടുന്നു. വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഇന്ത്യയിലെ ആരവല്ലി പർവതനിരയ്ക്ക് ചുറ്റും ഒരു ഹരിത ബഫർ സോൺ വികസിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം. ഇന്ത്യയുടെ കാലാവസ്ഥാ ലക്ഷ്യങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്നതിൽ ഈ സംരംഭം നിർണായകമാകും.
ആരവല്ലി പുനരുദ്ധാരണ പ്രവർത്തന പദ്ധതി പ്രകാരം, ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ ഏകദേശം 16,053 കോടി രൂപ ചെലവഴിക്കാനാണ് തീരുമാനം. മണ്ണൊലിപ്പും താർ മരുഭൂമിയുടെ കിഴക്കോട്ടുള്ള വികാസവും നിയന്ത്രിക്കുക എന്നതാണ് ഈ പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം.
ഗുജറാത്ത് മുതൽ ഡൽഹി വരെ 700 കിലോമീറ്റർ വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന ആരവല്ലി പർവത നിരകൾ മരുഭൂമീകരണത്തിനെതിരായ ഒരു സ്വാഭാവിക തടസ്സമായി പ്രവർത്തിക്കുകയും താർ മരുഭൂമിയുടെ വികാസം തടയുകയും ഡൽഹി, ജയ്പൂർ, ഗുഡ്ഗാവ് തുടങ്ങിയ നഗരങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ചമ്പൽ, സബർമതി, ലൂണി തുടങ്ങിയ പ്രധാന നദികളുടെ ഉറവിടമാണ് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പർവതനിരയായ ആരവല്ലി. അവിടുത്തെ വനങ്ങളും പുൽമേടുകളും തണ്ണീർത്തടങ്ങളും വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന സസ്യജന്തുജാലങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു.
എന്നാല്‍, വനനശീകരണം, ഖനനം, കൈയേറ്റം എന്നിവ മരുഭൂവൽക്കരണം കൂടുതൽ വഷളാക്കുന്നു, ഭൂഗർഭജലം കുറയുന്നു, തടാകങ്ങൾ വറ്റുന്നു, വന്യജീവികളെ പിന്തുണയ്ക്കാനുള്ള പ്രദേശത്തിന്റെ കഴിവ് കുറയ്ക്കുന്നു.
ഈ പ്രശ്നങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിനായി, 2023 മാർച്ചിലാണ് സർക്കാർ ‘അരവലി ഗ്രീൻ വാൾ’ സംരംഭം ആരംഭിച്ചത്. ഗുജറാത്ത്, രാജസ്ഥാൻ, ഹരിയാന, ഡൽഹി എന്നിവിടങ്ങളിലായി 64.5 ലക്ഷം ഹെക്ടർ വിസ്തൃതിയിൽ അഞ്ച് കിലോമീറ്റർ വീതിയുള്ള ഒരു ഗ്രീൻ ബെൽറ്റ് ബഫർ സോൺ സ്ഥാപിക്കുക എന്നതാണ് പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം.
ഈ ബഫർ സോണിന് കീഴിൽ വരുന്ന ഭൂമിയുടെ ഏകദേശം 42 ശതമാനം (27 ലക്ഷം ഹെക്ടർ) മണ്ണൊലിപ്പിന് വിധേയമാണ്. ഇതനുസരിച്ച്, ആകെ മണ്ണൊലിപ്പ് സംഭവിച്ച ഭൂമിയുടെ 81 ശതമാനം രാജസ്ഥാനിലും, 15.8 ശതമാനം ഗുജറാത്തിലും, 1.7 ശതമാനം ഹരിയാനയിലും, 1.6 ശതമാനം ഡൽഹിയിലുമാണ്. ഭൂമിയുടെ ഉൽപാദന ശേഷി കുറയുന്ന ഒരു പ്രക്രിയയാണ് ഭൂനശീകരണം.
പദ്ധതിയുടെ ആദ്യ ഘട്ടത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയ 8,16,732 ഹെക്ടർ വനപ്രദേശം പുനഃസ്ഥാപിക്കും. ഇതിൽ ഡൽഹിയിൽ 3,010 ഹെക്ടറും ഗുജറാത്തിൽ 5,677 ഹെക്ടറും ഹരിയാനയിൽ 3,812 ഹെക്ടറും രാജസ്ഥാനിൽ 99,952 ഹെക്ടറും ഉൾപ്പെടുന്നു. ഇതിന് കീഴിൽ, 2.5 മുതൽ 3 ബില്യൺ ടൺ വരെ കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡിന് തുല്യമായ അധിക ആഗിരണം ശേഷി വികസിപ്പിക്കുകയും 2030 ആകുമ്പോഴേക്കും 26 ദശലക്ഷം ഹെക്ടർ തരിശുഭൂമി വീണ്ടും ഫലഭൂയിഷ്ഠമാക്കുകയും ചെയ്യും.
