റിയാദ് (സൗദി അറേബ്യ): യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് ചൊവ്വാഴ്ച സൗദി അറേബ്യയുമായി ചരിത്രപരമായ സാമ്പത്തിക, തന്ത്രപരമായ കരാറിൽ ഒപ്പുവച്ചു. ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളിലേക്കുള്ള ട്രം‌പിന്റെ സന്ദർശനം ആരംഭിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തെ സ്വീകരിക്കാൻ സൗദി അറേബ്യ ഒരുക്കങ്ങൾ നടത്തുകയും ചെയ്ത സമയത്താണ് ഈ കരാർ ഉണ്ടായത്. എയർഫോഴ്‌സ് വണ്ണിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങുമ്പോൾ, തന്റെ ആവേശം പ്രകടിപ്പിക്കാൻ ട്രംപ് വായുവിലേക്ക് മുഷ്ടി ചുരുട്ടി, കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാൻ (എംബിഎസ്) അദ്ദേഹത്തെ ഊഷ്മളമായി സ്വീകരിച്ചു.
ഊർജ്ജം, പ്രതിരോധം, ഖനനം, മറ്റ് മേഖലകളിലെ സഹകരണത്തെക്കുറിച്ച് കരാറില്‍ പറയുന്നുണ്ട്. സൗദിയിൽ നിക്ഷേപം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിനും അമേരിക്കയുമായി കൂടുതൽ ആഴത്തിലുള്ള സാമ്പത്തിക ബന്ധം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുമാണ് കരാർ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
വൈറ്റ് ഹൗസിന്റെ കണക്കനുസരിച്ച്, സൗദി അറേബ്യ അമേരിക്കയിൽ ഏകദേശം 600 ബില്യൺ ഡോളർ നിക്ഷേപിക്കും. ഇതിൽ 142 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ പ്രതിരോധ കരാറും ഉൾപ്പെടുന്നു, ഇത് ഇതുവരെയുള്ളതിൽ വച്ച് ഏറ്റവും വലിയ സൈനിക വിൽപ്പനകളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. “നമ്മൾ പരസ്പരം ശരിക്കും ഇഷ്ടപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു,” റിയാദിൽ കിരീടാവകാശിയുമായുള്ള കൂടിക്കാഴ്ചയില്‍ ട്രംപ് പറഞ്ഞു.
ഈ പര്യടനത്തിനിടെ ട്രംപ് ഇസ്രായേൽ സന്ദർശിക്കാത്തതും ചർച്ചാ വിഷയമായി മാറിയിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുൻഗണന നിക്ഷേപവും സാമ്പത്തിക പങ്കാളിത്തവുമാണ്, അല്ലാതെ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ സമാധാനവും സുരക്ഷാ പ്രശ്‌നങ്ങളുമല്ല എന്നാണ് ഈ സന്ദര്‍ശനം സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. ഗാസ സംഘർഷത്തെക്കുറിച്ച് ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി നെതന്യാഹുവുമായി ചർച്ച നടത്തുമെന്ന പ്രതീക്ഷ അസ്ഥാനത്തായി. ട്രംപ് ഇതുവരെ ആ ദിശയിൽ വ്യക്തമായ ഒരു നടപടിയും സ്വീകരിച്ചിട്ടില്ല. അദ്ദേഹം ലക്ഷ്യമിടുന്നത് സൗദി അറേബ്യയുമായി കൂടുതല്‍ വ്യാപാരം, നിക്ഷേപം, അമേരിക്കന്‍ വ്യവസായികളെ സൗദി അറേബ്യക്ക് പരിചയപ്പെടുത്തല്‍, ആയുധ വില്പന മുതലായവയാണ്.
റിയാദിൽ നടന്ന സൗദി-യുഎസ് നിക്ഷേപ ഫോറത്തിൽ നിരവധി പ്രമുഖ അമേരിക്കൻ വ്യവസായികൾ പങ്കെടുത്തു. ബ്ലാക്ക് റോക്ക് സിഇഒ ലാറി ഫിങ്ക്, ബ്ലാക്ക്സ്റ്റോണിന്റെ സ്റ്റീഫൻ ഷ്വാർട്സ്മാൻ, യുഎസ് ട്രഷറി സെക്രട്ടറി സ്കോട്ട് ബെസന്റ് എന്നിവരും അതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ടെസ്‌ല, സ്‌പേസ് എക്‌സ് മേധാവി ഇലോൺ മസ്‌ക്, ഓപ്പൺഎഐ സിഇഒ സാം ആൾട്ട്മാൻ എന്നിവരും ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കുകയും ട്രംപുമായും കിരീടാവകാശിയുമായും ചർച്ചകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു.
എണ്ണയെ ആശ്രയിക്കുന്നത് കുറച്ചുകൊണ്ട് സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ വൈവിധ്യവൽക്കരിക്കുക എന്നതാണ് സൗദി അറേബ്യയുടെ വിഷൻ 2030 പരിപാടിയുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യം. നൂതന സാങ്കേതിക വിദ്യകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി ഭാവിയിലെ ഒരു നഗരമായി വികസിപ്പിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന നിയോം പോലുള്ള “ഗിഗാ പ്രോജക്ടുകൾ” ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഇറാനുമായുള്ള ആണവ കരാറിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ പരാജയപ്പെട്ടാൽ സൈനിക നടപടി സാധ്യമാണെന്ന് ട്രംപ് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി. അടുത്തിടെ ഒമാനിൽ വെച്ച് യുഎസ്, ഇറാനിയൻ ചർച്ചകൾ നടന്നിരുന്നു. ഹിസ്ബുള്ളയ്ക്കും ഹമാസിനുമെതിരെ ഇസ്രായേൽ നടത്തുന്ന സൈനിക നടപടികൾ ഇറാന്റെ പ്രാദേശിക നിലയെ ബാധിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഇത് ട്രംപിന് നയതന്ത്രപരമായ മുൻതൂക്കം നൽകിയേക്കാം.
