കൊച്ചി : കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (സിപിഐ) സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി കാനം രാജേന്ദ്രൻ വെള്ളിയാഴ്ച ഹൃദയാഘാതത്തെ തുടർന്ന് അന്തരിച്ചു. ആരോഗ്യപരമായ വെല്ലുവിളികൾ നേരിട്ടിരുന്ന അദ്ദേഹം കുറച്ചുകാലമായി പാർട്ടി ചുമതലകളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കുകയായിരുന്നു.
കാനം രാജേന്ദ്രന്റെ ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങൾ പ്രധാനമായും പ്രമേഹം മൂലമുണ്ടാകുന്ന സങ്കീർണതകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണെന്ന് ഡോക്ടര്‍മാര്‍ പറഞ്ഞു. കൊച്ചിയിലെ അമൃത ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലിരിക്കെയായിരുന്നു അന്ത്യം.
1982 മുതൽ 1991 വരെ വാഴൂർ നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള എംഎൽഎയായിരുന്ന കാനം 2015ൽ സിപിഐ സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി സ്ഥാനത്തെത്തി. മരണം വരെ സിപിഐയിലെ ഏറ്റവും ശക്തനായ നേതാവായി അദ്ദേഹം തുടർന്നു.
കാനം രാജേന്ദ്രനെ പരാമർശിക്കാതെ കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ സിപിഐയുടെ ചരിത്രം പൂർണമാകില്ല. സിപിഐയെ ഇന്നത്തെ നിലയിൽ നിലനിർത്തുന്നതിൽ ജനകീയനായ കാനത്തിന്റെ പങ്ക് ശ്ലാഘനീയമായിരുന്നു. കാനത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇടതുപക്ഷത്തെ തനത് സ്ഥാനം കൈമോശം വരാതെ കാക്കാൻ സിപിഐക്ക് സാധിച്ചു.
അഴിമതിക്കെതിരെ രാഷ്ട്രീയ ഭേദമില്ലാതെ ശക്തമായ നിലപാട് സ്വീകരിച്ച നേതാവായിരുന്നു കാനം. തൊഴിലാളികളുടെ അവകാശങ്ങൾക്കായി എക്കാലവും നിലകൊണ്ട അദ്ദേഹം അവരുടെ ജീവിത സാഹചര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ നിരവധി പോരാട്ടങ്ങൾ നയിച്ചു. സിപിഐയെ മൊത്തത്തിൽ വിഴുങ്ങാനുള്ള സിപിഎമ്മിന്റെ നീക്കങ്ങളെ പാർട്ടി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി എന്ന നിലയിൽ ഒരു പരിധി വരെ ചെറുക്കാൻ കാനത്തിന് സാധിച്ചു.
മുഖ്യമന്ത്രി പിണറായി വിജയന്റെ ധാർഷ്ട്യത്തിനും ധിക്കാരത്തിനും അധികാര ദുർവിനിയോഗത്തിനുമെതിരെ ഇടതുപക്ഷത്ത് നിന്നും ഉയർന്ന ശക്തമായ സ്വരമായിരുന്നു കാനം രാജേന്ദ്രന്റേത്. മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ വാഹനവ്യൂഹത്തിന് കടന്ന് പോകാൻ പൊതുഗതാഗതം തടഞ്ഞ് ജനങ്ങളെ ബുദ്ധിമുട്ടിക്കുന്നതിനെതിരെ 2018 ജനുവരിയിൽ പരസ്യമായി ശബ്ദമുയർത്താൻ അദ്ദേഹം തയ്യാറായി. മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ നടപടി അധികാര ദുർവിനിയോഗമാണെന്ന് കാനം തുറന്നടിച്ചത് ഇടത് മുന്നണിക്കുള്ളിൽ മാത്രമല്ല, സംസ്ഥാന രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ആകമാനം ചലനങ്ങൾ സൃഷ്ടിച്ചു. ഈ വിഷയത്തിൽ സിപിഎം ഒഴികെ മറ്റെല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികളും കാനത്തെ അനുകൂലിച്ചത് സംസ്ഥാന സർക്കാരിനെ പ്രതിരോധത്തിലാക്കി.
ഇടുക്കിയിലെ സിപിഎം നേതാക്കളുടെ ഭൂമി കൈയ്യേറ്റത്തിനെതിരായ കാനത്തിന്റെ വിമർശനം പ്രകാശ് കാരാട്ട് ഉൾപ്പെടെയുള്ള മുതിർന്ന സിപിഎം നേതാക്കളെ ക്ഷുഭിതരാക്കി. എം എം മണി, ഇ പി ജയരാജൻ എന്നിവർക്കെതിരെ ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ വിമർശനങ്ങൾ കാനം ഉന്നയിച്ചു. ബഹുജന സമരങ്ങൾക്കെതിരായ പോലീസിന്റെ ഉരുക്കുമുഷ്ടിയെ ന്യായീകരിച്ച മുഖ്യമന്ത്രിക്കെതിരെ കാനം രൂക്ഷമായ വിമർശനങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചു.
സിപിഐക്കുള്ളിൽ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് വിരുദ്ധർ കടന്നുകൂടി എന്ന വിമർശനമാണ് 2019ൽ കാനത്തെ കാത്തിരുന്നത്. അത്തരം വിമർശനങ്ങളെയും അദ്ദേഹം സമചിത്തതയോടെ നേരിട്ടു. ഈ സന്ദർഭത്തിൽ അദ്ദേഹത്തെ പ്രതിരോധിക്കാൻ പാർട്ടിക്കുള്ളിലെ യുവനിര രംഗത്തിറങ്ങിയത് ശ്രദ്ധേയമായി.
1950 നവംബർ പത്താം തീയതി കോട്ടയം ജില്ലയിലെ കൂട്ടിക്കൽ ഗ്രാമത്തിൽ ജനിച്ച കാനം രാജേന്ദ്രൻ അറുപതുകളുടെ അവസാന കാലത്ത് സജീവമായ രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിലേക്ക് ചുവടുമാറ്റി. 1985ൽ അദ്ദേഹം സിപിഐയിലെ സ്വാധീന ശേഷിയുള്ള നേതാവായി ഉയർന്നു. കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്നും തുടച്ച് നീക്കപ്പെടും എന്ന ഘട്ടത്തിൽ നിന്നും ഒരു പരിധി വരെ സിപിഐയെ നിലനിർത്താൻ സാധിക്കുന്നു എന്നതിലായിരുന്നു കാനത്തിന്റെ വിജയം.
വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം ദീർഘകാലം അദ്ദേഹം ഫാക്ടറി തൊഴിലാളിയായി ജോലി നോക്കി. സിപിഐയിലെ പുത്തൻ തലമുറ നേതാക്കളിൽ ഭൂരിഭാഗത്തിന്റെയും റോൾ മോഡൽ കാനമാണ്. സിപിഐയോടും പാർട്ടി നേതൃത്വത്തോടും വിശ്വസനീയത പുലർത്താൻ അവസാന കാലം വരെയും അദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചു.
കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിലെ അതിശക്തനും അസാധാരണ നേതൃഗുണമുള്ള നേതാവുമായിരുന്നു കാനം രാജേന്ദ്രൻ. മികച്ച രാഷ്ട്രീയ പാരമ്പര്യം അവസാനിപ്പിച്ചാണ് അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയ കേരളത്തോട് വിട പറയുന്നത്.
സിപിഎമ്മിന്റെ സ്വേച്ഛാധിപത്യ പ്രവണതയ്‌ക്കെതിരെ നിലപാടെടുത്തപ്പോഴും പലപ്പോഴും വിവാദമായ പല വിഷയങ്ങളിലും സർക്കാരിനെതിരായ നിലപാട് മിതത്വം പാലിക്കാൻ കാനം നിർബന്ധിതനായി. മുന്നണിയുടെ കെട്ടുറപ്പിനെ ബാധിക്കാതിരിക്കാൻ പൊതുനിലപാടിൽ മിതത്വം പാലിക്കാൻ അദ്ദേഹം പലപ്പോഴും സമ്മർദത്തിലായിരുന്നു. രാഷ്ട്രീയമായി എതിർക്കുന്നവരോട് പോലും സൗമ്യമായി പെരുമാറിയിരുന്ന കാനത്തിന്റെ വിയോഗം നികത്താനാവാത്ത ശൂന്യതയാണ് സിപിഐയും ഇടതുമുന്നണിയും അവശേഷിപ്പിച്ചത്.
