മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം, തുർക്കിയെയില്‍ റഷ്യയും ഉക്രെയ്നും തമ്മിൽ ആദ്യമായി നേരിട്ടുള്ള സമാധാന ചർച്ചകൾ നടന്നു. ഡോൾമാബാസ് കൊട്ടാരത്തിൽ നടന്ന ഈ യോഗത്തിൽ, ഇരു കക്ഷികളും മുഖാമുഖം ഇരുന്നു യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാനുള്ള സാധ്യമായ വഴികളെക്കുറിച്ച് ചർച്ച ചെയ്തു. എന്നാല്‍, ഈ കൂടിക്കാഴ്ചയില്‍ യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാനുള്ള സാധ്യത കുറവാണെന്നാണ് വിലയിരുത്തല്‍.
ഇസ്താംബൂള്‍: മൂന്ന് വർഷത്തിന് ശേഷം, റഷ്യയും ഉക്രെയ്നും തമ്മിലുള്ള ആദ്യത്തെ മുഖാമുഖ സമാധാന ചർച്ചകൾ തുർക്കിയെയിലെ ഇസ്താംബൂളിൽ നടന്നു. രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനു ശേഷമുള്ള യൂറോപ്പിലെ ഏറ്റവും മാരകമായ സംഘർഷം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ചുവടുവയ്പ്പായിട്ടാണ് ഡോൾമാബാഹി കൊട്ടാരത്തിൽ നടന്ന ഈ ചരിത്രപരമായ യോഗം കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. എന്നാല്‍, യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കണമെങ്കില്‍ താനും റഷ്യന്‍ പ്രസിഡന്റ് വ്‌ളാഡിമിർ പുടിനും തമ്മിൽ നേരിട്ട് കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തണമെന്ന ട്രംപിന്റെ പ്രസ്താവന ഈ ചര്‍ച്ചയ്ക്ക് മങ്ങലേല്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.
യോഗത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, തുർക്കിയെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി ഹകാൻ ഫിദാൻ റഷ്യൻ – ഉക്രേനിയൻ പ്രതിനിധികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു. ഉക്രേനിയൻ പ്രതിനിധി സൈനിക യൂണിഫോമിലാണ് സന്നിഹിതനായതെങ്കിൽ, റഷ്യൻ പ്രതിനിധി ഔദ്യോഗിക സ്യൂട്ട് ധരിച്ചാണ് എത്തിയത്. ഈ രംഗം തന്നെ യോഗത്തിന്റെ ഗൗരവത്തെയും അടിസ്ഥാന യാഥാർത്ഥ്യത്തെയും പ്രതിഫലിപ്പിച്ചു.
“നമ്മുടെ മുന്നിൽ രണ്ട് വഴികളുണ്ട് – ഒന്ന് സമാധാനത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നത്, മറ്റൊന്ന് കൂടുതൽ നാശത്തിലേക്കും മരണത്തിലേക്കും നയിക്കുന്നത്. ഏത് വഴിയാണ് തിരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടതെന്ന് പാർട്ടികൾ തീരുമാനിക്കും,” തുർക്കിയെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി ഹകാൻ ഫിദാൻ വ്യക്തമായി പറഞ്ഞു. ഇസ്താംബൂൾ ചർച്ചകൾ ഇരു രാജ്യങ്ങളിലെയും ഉന്നത നേതാക്കളുടെ സാധ്യമായ കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് അടിസ്ഥാനമാകുമെന്നും അടിയന്തര വെടിനിർത്തലിന്റെ ആവശ്യകത വളരെ പ്രധാനമാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
2022 മാർച്ചിൽ റഷ്യ ഉക്രെയ്‌നെ ആക്രമിച്ചതിന് ശേഷം ആദ്യമായാണ് റഷ്യയും ഉക്രെയ്നും തമ്മിലുള്ള ഈ നേരിട്ടുള്ള സംഭാഷണം നടക്കുന്നത്. ഈ കൂടിക്കാഴ്ചയിൽ നിന്ന് വലിയ മുന്നേറ്റമുണ്ടാകുമെന്ന പ്രതീക്ഷകൾ ഇതിനകം തന്നെ കുറവായിരുന്നുവെങ്കിലും, യു എസ് പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ പ്രസ്താവന പ്രതീക്ഷകളെ കൂടുതൽ ദുർബലപ്പെടുത്തി. താനും പ്രസിഡന്റ് വ്‌ളാഡിമിർ പുടിനും തമ്മിൽ നേരിട്ട് കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തിയില്ലെങ്കിൽ ഒരു പുരോഗതിയും ഉണ്ടാകില്ലെന്നായിരുന്നു ട്രം‌പിനെ പ്രസ്താവന.
റഷ്യ 30 ദിവസത്തെ വെടിനിർത്തൽ അംഗീകരിക്കുകയും, റഷ്യ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയ ഉക്രേനിയൻ കുട്ടികളെ തിരികെ നൽകുകയും, എല്ലാ യുദ്ധത്തടവുകാരെയും കൈമാറാൻ സമ്മതിക്കുകയും ചെയ്താൽ മാത്രമേ ഏതൊരു സമാധാന പ്രക്രിയയും സാധ്യമാകൂ എന്ന് ഉക്രേനിയൻ പ്രതിനിധി സംഘത്തിന്റെ തലവൻ പറഞ്ഞു.
നയതന്ത്ര മാർഗങ്ങളിലൂടെ യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്നും വെടിനിർത്തൽ ചർച്ച ചെയ്യാൻ തയ്യാറാണെന്നും റഷ്യ അറിയിച്ചു. എന്നാൽ, ഉക്രെയ്ൻ ഈ വിടവ് ഉപയോഗിച്ച് സൈനിക ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കാനും പുതിയ സേനകളെ അണിനിരത്താനും പാശ്ചാത്യ ആയുധങ്ങൾ സ്വന്തമാക്കാനും സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം ഭയപ്പെട്ടു.
ചർച്ചകൾക്കുള്ള നിർദ്ദേശം പുടിൻ മുന്നോട്ടുവച്ചിരുന്നെങ്കിലും, നേരിട്ടുള്ള കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്കുള്ള ഉക്രേനിയൻ പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമർ സെലെൻസ്‌കിയുടെ വെല്ലുവിളി അദ്ദേഹം അവഗണിച്ചു, പകരം മധ്യനിര ഉദ്യോഗസ്ഥരെ അയച്ചു. മറുപടിയായി, ഉക്രെയ്നും അതേ തലത്തിലുള്ള പ്രതിനിധികളെയാണ് അയച്ചത്.
ഈ സമയത്ത്, യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി മാർക്കോ റൂബിയോയും ട്രംപിന്റെ ഉക്രെയ്ൻ പ്രതിനിധി കീത്ത് കെല്ലിഗും ഇസ്താംബൂളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു, നിരവധി നയതന്ത്ര ചർച്ചകൾ സമാന്തരമായി നടക്കുകയും ചെയ്തു.
ഇസ്താംബൂളിൽ ചർച്ചകൾ ആരംഭിക്കുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ്, ഉക്രേനിയൻ നഗരമായ ഡിനിപ്രോയിൽ വ്യോമാക്രമണങ്ങളും സ്ഫോടനങ്ങളും നടന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. കിഴക്കൻ ഉക്രെയ്നിലെ മറ്റൊരു ഗ്രാമം പിടിച്ചെടുത്തതായി റഷ്യ അവകാശപ്പെട്ടു, ഇത് അവരുടെ മന്ദഗതിയിലുള്ളതും എന്നാൽ വളർന്നുവരുന്നതുമായ സൈനിക മുന്നേറ്റത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു.
2022 ന്റെ തുടക്കത്തിൽ ഇസ്താംബൂളിൽ നടന്ന പരാജയപ്പെട്ട ചർച്ചകളുടെ തുടർച്ചയാണ് ഈ ചർച്ചകളെന്ന് റഷ്യ പറയുന്നു. എന്നാൽ ഉക്രേനിയൻ പ്രസിഡന്റ് സെലെൻസ്‌കിയുടെ ചീഫ് ഓഫ് സ്റ്റാഫ് ആൻഡ്രി യെർമാക് ഇത് നിരസിച്ചു, മുൻ ചർച്ചകളിലെ പരാജയപ്പെട്ട തന്ത്രം ആവർത്തിക്കുന്നതിൽ അർത്ഥമില്ലെന്ന് പറഞ്ഞു.
ഉക്രെയ്ൻ നേറ്റോ അംഗത്വത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയും ഒരു നിഷ്പക്ഷ രാഷ്ട്രമായി മാറുകയും ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ റഷ്യയുടെ നിയന്ത്രണം അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്യണമെന്ന പഴയ നിലപാടിൽ പുടിൻ ഇപ്പോഴും ഉറച്ചുനിൽക്കുകയാണ്. ഈ സാഹചര്യങ്ങളെ കീഴടങ്ങലായി ഉക്രെയ്ൻ കാണുകയും യുഎസ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള ആഗോള ശക്തികളിൽ നിന്ന് സുരക്ഷാ ഉറപ്പ് ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഇതുവരെ ഇരുവശത്തുനിന്നുമായി ലക്ഷക്കണക്കിന് സൈനികർ കൊല്ലപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ആയിരക്കണക്കിന് ഉക്രേനിയൻ സിവിലിയന്മാർ കൊല്ലപ്പെട്ടു, നിരവധി നഗരങ്ങൾ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾക്ക് അവരുടെ വീടുകൾ വിട്ട് ഓടിപ്പോകേണ്ടി വന്നു.
റഷ്യ ഇതിനെ “പ്രത്യേക സൈനിക നടപടി” എന്ന് വിളിക്കുന്നു, അതേസമയം പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളും ഉക്രെയ്നും ഇതിനെ “സാമ്രാജ്യത്വ ഭൂമി പിടിച്ചെടുക്കൽ” ഗൂഢാലോചന എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്. നേറ്റോയുടെ വികാസം പ്രകോപിപ്പിക്കാനുള്ള ഒരു തന്ത്രമായിരുന്നുവെന്നും അതിനാൽ സ്വയം സംരക്ഷിക്കേണ്ടത് അത്യാവശ്യമാണെന്നും റഷ്യ വാദിക്കുന്നു.
