ബംഗ്ലാദേശ്: 2025-ൽ നടപ്പിലാക്കിയ പുതിയ പബ്ലിക് സർവീസ് (ഭേദഗതി) ഓർഡിനൻസിനെതിരെ ബംഗ്ലാദേശിൽ സർക്കാർ ജീവനക്കാരുടെ പ്രതിഷേധം ശക്തമായി. ഈ നിയമപ്രകാരം, നടപടിക്രമങ്ങളില്ലാതെ ജീവനക്കാരെ പിരിച്ചുവിടാൻ സർക്കാരിന് അവകാശമുണ്ട്, ഇത് ജീവനക്കാർക്കിടയിൽ അതൃപ്തിയുടെയും ഭയത്തിന്റെയും അന്തരീക്ഷം സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു.
ചൊവ്വാഴ്ച, ബംഗ്ലാദേശിലെ ഇടക്കാല സർക്കാർ ഈ പ്രതിഷേധങ്ങളെ അടിച്ചമർത്താൻ അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗത്തെ വിന്യസിച്ചു. പ്രതിഷേധങ്ങൾ ഇപ്പോൾ നാലാം ദിവസത്തിലേക്ക് കടന്നിരിക്കുന്നു, ബംഗ്ലാദേശിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രകടനക്കാർ തലസ്ഥാനമായ ധാക്കയിലെ തെരുവുകളിൽ എത്തി.
ശരിയായ അന്വേഷണമോ വാദം കേൾക്കലോ കൂടാതെ ജോലിയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കാൻ സർക്കാരിന് അവകാശം നൽകുന്ന ഈ പുതിയ നിയമത്തിനെതിരെ സർക്കാർ ജീവനക്കാർ പ്രതിഷേധിക്കുകയാണ്. ഈ നിയമം തങ്ങളുടെ മൗലികാവകാശങ്ങൾ ലംഘിക്കുന്നതാണെന്നും സർക്കാരിന് അമിതമായ അധികാരങ്ങൾ നൽകുകയാണെന്നും, അതിനാൽ ജീവനക്കാരെ ഒരു കാരണവുമില്ലാതെ എപ്പോൾ വേണമെങ്കിലും ജോലിയിൽ നിന്ന് പിരിച്ചുവിടാൻ കഴിയുമെന്നും ജീവനക്കാർ പറയുന്നു. ഈ നിയമത്തിനെതിരെ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രതിഷേധങ്ങൾ ബംഗ്ലാദേശിൽ രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരത കൂടുതൽ വർദ്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്.
2025-ലെ പബ്ലിക് സർവീസ് (ഭേദഗതി) ഓർഡിനൻസ് പ്രകാരം, ഔപചാരികമായ വകുപ്പുതല അന്വേഷണമോ വാദം കേൾക്കലോ കൂടാതെ ജീവനക്കാരെ പിരിച്ചുവിടാൻ സർക്കാരിന് ഇപ്പോൾ അധികാരമുണ്ട്. ഒരു കാരണം കാണിക്കൽ നോട്ടീസ് വഴി സർക്കാരിന് ഈ പ്രക്രിയ നടപ്പിലാക്കാൻ കഴിയും. ഇത് ജീവനക്കാർക്ക് സ്വയം പരിരക്ഷിക്കാൻ പോലും അവസരം നൽകില്ല, ഇത് പരമ്പരാഗത സുരക്ഷാ നടപടികൾക്ക് വിരുദ്ധമാണെന്ന് പ്രതിഷേധക്കാര് പറയുന്നു.
പുതിയ നിയമങ്ങൾ മന്ത്രിമാർക്കും മറ്റ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കും സിവിൽ സർവീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ കൂടുതൽ മേൽനോട്ടവും നിയന്ത്രണവും പ്രയോഗിക്കുന്നതിന് കൂടുതൽ അധികാരം നൽകുന്നു. ഇത് ജീവനക്കാരുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ സാരമായി പരിമിതപ്പെടുത്തും.
ഈ പുതിയ നിയമപ്രകാരം സർക്കാർ ജീവനക്കാരുടെ അവകാശങ്ങളിലും കുറവ് വരുത്തിയിട്ടുണ്ട്. അച്ചടക്ക നടപടിക്കെതിരെ അപ്പീൽ നൽകാൻ ജീവനക്കാർക്ക് ഇനി അവകാശമുണ്ടായിരിക്കില്ല, കൂടാതെ ഒരു യൂണിയനിലോ കൂട്ടായ വിലപേശലിലോ പങ്കെടുക്കാനും അവർക്ക് കഴിയില്ല. ഇത് അവരുടെ അവകാശങ്ങളുടെ സംരക്ഷണത്തെ ദുർബലപ്പെടുത്തും.
ഈ നിയമം കാരണം ജോലിയിൽ നിന്ന് പിരിച്ചുവിടപ്പെടുമെന്ന് ഭയപ്പെടുന്നതായും ഇത് തങ്ങളുടെ ആത്മവിശ്വാസം ദുർബലപ്പെടുത്തുന്നതായും പ്രതിഷേധക്കാർ പറയുന്നു. ന്യായമായ വിചാരണയ്ക്കുള്ള അവകാശവും അനിയന്ത്രിതമായ ശിക്ഷയിൽ നിന്ന് സംരക്ഷിക്കപ്പെടാനുള്ള അവകാശവും ഉൾപ്പെടെയുള്ള തങ്ങളുടെ മൗലികാവകാശങ്ങളെ ഈ നിയമം ലംഘിക്കുന്നതായി അവർ കരുതുന്നു.
എതിർ കാഴ്ചപ്പാടുകളുള്ള ആളുകൾക്കെതിരെ നിയമം ഉപയോഗിക്കപ്പെടുമെന്നും ഇത് സിവിൽ സർവീസിൽ പക്ഷപാതപരമായ തീരുമാനങ്ങളിലേക്ക് നയിക്കുമെന്നും ജീവനക്കാർ ഭയപ്പെടുന്നു. ഈ നിയമം സർക്കാരിന്റെ എതിരാളികൾക്കെതിരായ ഒരു ആയുധമായി മാറിയേക്കാമെന്നും അവര് പറയുന്നു.
മുഹമ്മദ് യൂനുസ് രൂപീകരിച്ച ബംഗ്ലാദേശിലെ ഇടക്കാല സർക്കാർ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന വിമർശനങ്ങൾ നേരിട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. യൂനുസിന്റെ സർക്കാരിന് ജനാധിപത്യപരമായ നിയമസാധുതയില്ലെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. കാരണം, അത് ജനങ്ങളാൽ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടതല്ല. തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിലെ കാലതാമസം രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരത വർദ്ധിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്, കൂടാതെ രാജ്യത്ത് പൊതുജനങ്ങളുടെ അതൃപ്തി പടരുകയും ചെയ്യുന്നു.
യൂനുസിന്റെ സർക്കാരിനെതിരെ വിമർശനങ്ങളും പ്രതിഷേധങ്ങളും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സാഹചര്യത്തിൽ ബംഗ്ലാദേശിലെ സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ സാഹചര്യം സങ്കീർണ്ണമാവുകയാണ്.