ഇന്ത്യ – ഭാരത് വിവാദം കത്തിപ്പടരുന്നു

ന്യൂഡൽഹി: ജി 20 ഉച്ചകോടിക്കുള്ള ക്ഷണക്കത്തിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ബഹളങ്ങൾക്കിടയിൽ, ക്ഷണക്കത്തില്‍ ‘ഭാരതത്തിന്റെ പ്രസിഡന്റ്’ (President of Bharat) എന്നെഴുതിയത് സർക്കാരും പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികളും തമ്മില്‍ ശക്തമായ വാദപ്രതിവാദത്തിന് തിരികൊളുത്തി. അതിനിടെ, സാധാരണക്കാർ അവരവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങളുമായി സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ രംഗത്തെത്തി.

ജി20 അതിഥികള്‍ക്ക് സെപ്റ്റംബർ 9-ലെ അത്താഴവിരുന്നിനുള്ള ക്ഷണക്കത്തിൽ രാഷ്ട്രപതി ദ്രൗപതി മുർമുവിനെ ‘ഭാരതത്തിന്റെ പ്രസിഡന്റ്’ ആയി അവതരിപ്പിച്ചതാണ് അതിവേഗം സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ കാട്ടുതീ പോലെ പടർന്നത്. നേരത്തെ എക്സില്‍ (മുന്‍ ട്വിറ്റർ) ക്ഷണക്കത്തിന്റെ ചിത്രം പങ്കുവെച്ച് തീ കൊളുത്തിയ വ്യക്തിയാണ് കേന്ദ്രമന്ത്രി ധർമേന്ദ്ര പ്രധാൻ. ‘#PresidentOfBharat’ എന്ന ഹാഷ്‌ടാഗും ‘ജന ഗണ മന അധിനായക് ജയ ഹേ, ഭാരത് ഭാഗ്യ വിധാതാ’ എന്ന ദേശഭക്തി വാക്യവും ഒപ്പമുണ്ടായിരുന്നു.

ഈ ട്വീറ്റിനെത്തുടർന്ന്, പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ ഉടൻ തന്നെ സർക്കാരിന്റെ ഉദ്ദേശ്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചോദ്യങ്ങൾ ഉന്നയിക്കുകയും ‘യൂണിയൻ ഓഫ് സ്റ്റേറ്റ്സ്’ ഉപരോധത്തിലാണെന്ന് ആരോപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 1 ഉദ്ധരിച്ച് കോൺഗ്രസ് ജനറൽ സെക്രട്ടറി ജയറാം രമേഷ് തന്റെ മൈക്രോബ്ലോഗിംഗ് പ്രസംഗ വേദിയിലെത്തി, ഏകീകൃത രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സത്തയെ സർക്കാർ അട്ടിമറിക്കുകയാണെന്ന് ആരോപിച്ചു. “അതിനാൽ, വാർത്ത ശരിയാണ്. രാഷ്ട്രപതി ഭവൻ സെപ്റ്റംബർ 9-ന് ജി 20 അത്താഴത്തിന് ഒരു ക്ഷണക്കത്ത് അയച്ചു. സാധാരണ ‘ഇന്ത്യയുടെ പ്രസിഡന്റ്’ എന്നതിന് പകരം ‘ഭാരതത്തിന്റെ പ്രസിഡന്റ്’ എന്ന പേരാണ് അതില്‍ കൊടുത്തിരിക്കുന്നത്. അതായത്, ഇന്ത്യയിലെ ‘സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ ഐക്യം’ പോലും ആക്രമണത്തിനിരയായിരിക്കുന്നു,” അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.

ഡൽഹി മുഖ്യമന്ത്രി അരവിന്ദ് കെജ്‌രിവാളും (Arvind Kejriwal) ശക്തമായി പ്രതികരിച്ചു. ആശയക്കുഴപ്പത്തിലായ ബിജെപിയെ ചോദ്യങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹം നേരിട്ടു. “ഇതിനെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് ഔദ്യോഗിക വിവരങ്ങളൊന്നുമില്ല. കിംവദന്തികൾ ഞാന്‍ കേട്ടു. എന്തുകൊണ്ടാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്? ഞങ്ങൾ ഇന്ത്യ എന്ന പേരിൽ ഒരു സഖ്യം രൂപീകരിച്ചതുകൊണ്ടാണ് ഇത് ചെയ്യുന്നതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു … രാജ്യം 140 കോടി ജനങ്ങളുടേതാണ്. ഒരു പാർട്ടി, ഇന്ത്യൻ സഖ്യം ഭാരതം എന്ന് പുനർ നാമകരണം ചെയ്താൽ, അവർ ഭാരതത്തിന്റെ പേരും മാറ്റുമോ? എന്തൊരു തമാശയാണിത്! ഇത് നമ്മുടെ രാജ്യമാണ്. നമുക്ക് ഒരു പുരാതന സംസ്കാരമുണ്ട്,” കെജ്‌രിവാൾ ഉറപ്പിച്ചു പറഞ്ഞു.

ബഹളത്തിനിടയിൽ, തമിഴ്‌നാട് മുഖ്യമന്ത്രിയും ഡിഎംകെ അദ്ധ്യക്ഷനുമായ എംകെ സ്റ്റാലിൻ ബിജെപിക്കെതിരെ ആഞ്ഞടിച്ചു, “ഇന്ത്യയെ രൂപാന്തരപ്പെടുത്തുമെന്ന്” ബിജെപി നേരത്തെ പറഞ്ഞിരുന്നു. എന്നാല്‍, ഒമ്പത് വർഷത്തിന് ശേഷം രാജ്യത്തിന് ലഭിച്ചത് അതിന്റെ പേരിലെ മാറ്റമാണെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. “ഫാസിസ്റ്റ് ബിജെപി ഭരണത്തെ താഴെയിറക്കാൻ ബിജെപി ഇതര ശക്തികൾ ഒന്നിക്കുകയും അവരുടെ സഖ്യത്തിന് #ഇന്ത്യ (INDIA) എന്ന് പേരിടുകയും ചെയ്തതിന് ശേഷം, ഇപ്പോൾ ‘ഇന്ത്യ’യെ ‘ഭാരത’മാക്കാനാണ് ബിജെപി ശ്രമിക്കുന്നത്. ഇന്ത്യയെ രൂപാന്തരപ്പെടുത്തുമെന്ന് ബിജെപി വാഗ്ദാനം ചെയ്തിരുന്നു. പക്ഷേ ഞങ്ങൾക്ക് ലഭിച്ചത് 9 വർഷത്തിന് ശേഷം ഒരു പേരുമാറ്റം മാത്രമാണ്! പ്രതിപക്ഷത്തിനുള്ളിലെ ഐക്യത്തിന്റെ ശക്തി അവർ തിരിച്ചറിഞ്ഞതിനാൽ ഇന്ത്യ എന്ന ഒറ്റ പദത്താൽ ബിജെപിയെ തളച്ചു എന്നു തോന്നുന്നു. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സമയത്ത് ‘ഇന്ത്യ’ വേട്ടയാടും. ബിജെപി അധികാരത്തിൽ നിന്ന് പുറത്താകുകയും ചെയ്യും,” അദ്ദേഹം പരിഹസിച്ചു.

ഔദ്യോഗിക ആശയവിനിമയങ്ങളിൽ ഇന്ത്യയെ പരാമർശിക്കുമ്പോൾ ‘ഭാരത്’ എന്നതിന്റെ എക്‌സ്‌ക്ലൂസീവ് ഉപയോഗത്തിൽ പെട്ടെന്നുള്ള തീരുമാനത്തെ പശ്ചിമ ബംഗാൾ മുഖ്യമന്ത്രി മമത ബാനർജി (Mamta Banerjee) ചോദ്യം ചെയ്തു. “ഇന്ത്യയുടെ പേര് മാറ്റുന്നുവെന്ന് ഞാൻ കേട്ടു. ബഹുമാനപ്പെട്ട പ്രസിഡന്റിന്റെ പേരിൽ പുറത്തിറങ്ങിയ G20 ക്ഷണത്തിൽ ‘ഭാരത്’ എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു. ഇംഗ്ലീഷിൽ നമ്മൾ ഇന്ത്യയെന്നും ‘ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന’ എന്നും പറയുന്നു; ഹിന്ദിയിൽ, നമ്മൾ പറയുന്നത് ‘ഭാരത് കാ സംവിധാൻ’ എന്നാണ്. നമ്മൾ എല്ലാവരും ‘ഭാരത്’ എന്ന് പറയുന്നു, ഇതിൽ എന്താണ് പുതിയത്?” അവര്‍ ചോദിച്ചു, “പുതിയതായി ഒന്നും ചെയ്യാനില്ല, ലോകം നമ്മളെ ഇന്ത്യയുടെ പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. എന്നാല്‍, പെട്ടെന്നാണ് രാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റിയത്. അതിന്റെ കാര്യമെന്ത്?”

“ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 1-ല്‍ പറയുന്നത് ഇന്ത്യ എന്ന പേരിലും ഭാരത് എന്ന പേരിലും നമ്മൾ അറിയപ്പെടും എന്നാണ്.
സത്യത്തില്‍ പ്രധാനമന്ത്രി പേടിച്ചിരിക്കുകയാണ്. അതുകൊണ്ടാണ് നമ്മളെ എതിർക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിൽ അദ്ദേഹം നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റാൻ തയ്യാറായത്. ആരാണ് അവരുടെ മാതൃരാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റാന്‍ ധൈര്യപ്പെടുന്നത്? അതാണ്
ഇപ്പോള്‍ പ്രധാനമന്ത്രി ചെയ്യാൻ ശ്രമിക്കുന്നത്. നിങ്ങൾ ഞങ്ങളെ – ഇന്ത്യ സഖ്യത്തെ- വെറുത്തേക്കാം, ഞങ്ങളെ നിങ്ങളുടെ രാഷ്ട്രീയ ശത്രുക്കളായും രാഷ്ട്രീയ എതിരാളികളായും കരുതിയേക്കാം… എന്നാല്‍, എന്തിനാണ് ഇന്ത്യക്കെതിരെ യുദ്ധം ചെയ്യുന്നത്?…ഇന്ത്യയെ ബാധിക്കുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ ഭാരതത്തെയും ബാധിക്കുന്നു…” കോൺഗ്രസിന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ, ഡിജിറ്റൽ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളുടെ ചെയർപേഴ്‌സൺ സുപ്രിയ ശ്രീനേറ്റ് പറഞ്ഞു.

ഡിഎംകെ എംപി കനിമൊഴി (M K Kanimozhi) ജി 20 ഉച്ചകോടിയിലെ അത്താഴ ക്ഷണക്കത്തിൽ ‘ഭാരതത്തിന്റെ പ്രസിഡന്റിനെ’ പരിഹസിച്ച് തന്റെ അമ്പരപ്പ് പ്രകടിപ്പിച്ചു. ‘ഭാരതത്തിന്റെ രാഷ്ട്രപതി’ എന്ന പേരിൽ ക്ഷണക്കത്തുകള്‍ നല്‍കുന്നത് ഞങ്ങൾ ഒരിക്കലും കണ്ടിട്ടില്ല. എല്ലായ്പ്പോഴും ‘ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതി’ അല്ലെങ്കിൽ ‘ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രി’ എന്നായിരുന്നു സംബോധന ചെയ്തിരുന്നത്. എന്തിനാണ് അവർ ഇപ്പോൾ ഇത് ചെയ്തത്?എന്താണ് ഇതിന്റെ പിന്നിലെ ഉദ്ദേശം? എന്താണ് രാഷ്ട്രീയം? ഇത്രയും വർഷമായി ഇത് ഭരണഘടനയിൽ ഉണ്ടെങ്കിലും ആരും ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ല. ഇന്ത്യയുടെ പേര് മാറ്റണമെന്ന് ഈയിടെ ആർഎസ്എസ് മേധാവി പറഞ്ഞിരുന്നു. അതിനു ശേഷം ഇത് വായിക്കുമ്പോൾ ഒരുപാട് ചോദ്യങ്ങൾ ഉയർന്നുവരുന്നു. രാജ്യത്തിനാകെ അജണ്ട നിശ്ചയിക്കുന്നത് RSS ആണോ?…പാർലമെന്റിന്റെ പ്രത്യേക സമ്മേളനം വിളിച്ചത് എന്തിനാണെന്ന് നമുക്കറിയില്ല? അജണ്ട എന്താണെന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് അറിയില്ല….”

അതിനിടെ, കേന്ദ്ര സഹമന്ത്രി മീനാക്ഷി ലേഖി ഒരു ചരിത്ര വീക്ഷണം വാഗ്ദാനം ചെയ്തു, “… ഈ പേര് നമ്മുടെ പൂർവ്വികർ നൽകിയതാണ്…’വിഷ്ണുപുര’ത്തിൽ, ‘സമുദ്ര’ത്തിന് വടക്കും തെക്കുമുള്ള ഭൂമി എന്നാണ് എഴുതിയിരിക്കുന്നത്. ‘ഹിമാലയ’ത്തിന് ‘ഭാരത്’ എന്നൊരു പേരുണ്ട്…”

അതിശയിപ്പിക്കുന്ന ഒരു ട്വിസ്റ്റിൽ, ബോളിവുഡ് സൂപ്പർസ്റ്റാർ അമിതാഭ് ബച്ചൻ സെപ്തംബർ 5-ന് എക്സില്‍ (മുന്‍ ട്വിറ്റര്‍) “ഭാരത് മാതാ കീ ജയ് (ഭാരതമാതാവിന്റെ വിജയം)” എന്ന് ആക്രോശിച്ചുകൊണ്ട് തന്റെ ദേശസ്‌നേഹ വികാരങ്ങൾ പങ്കുവെച്ചു.

അസം മുഖ്യമന്ത്രി ഹിമന്ത ബിശ്വ ശർമ്മയാകട്ടേ ‘റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഭാരത്’ എന്നതിൽ അഭിമാനം പ്രകടിപ്പിച്ചു. “റിപ്പബ്ലിക് ഓഫ് ഭാരത് – നമ്മുടെ നാഗരികത അമൃത് കാലിലേക്ക് ധീരമായി മുന്നേറുന്നതിൽ സന്തോഷവും അഭിമാനവും ഉണ്ട്,” എന്ന് കുറിച്ചു.

ഈ വിവാദത്തിന്റെ അവസാനം അനിശ്ചിതത്വത്തിൽ തുടരുകയാണ്. കാരണം, സ്വത്വത്തിന്റെയും നാമകരണത്തിന്റെയും ചോദ്യവുമായി രാഷ്ട്രം പിടിമുറുക്കുന്നത് തുടരുന്നു, ഈ സംവാദത്തിന്റെ ഭാവി ഗതിയെ തുലാസിൽ തൂങ്ങിക്കിടക്കുന്നു.