യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപ് പെട്ടെന്ന് റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് വ്ളാഡിമിർ പുടിനുമായി ഒന്നര മണിക്കൂർ ഫോണിൽ സംസാരിച്ചു എന്നു പറയുന്നു. റഷ്യയുടെ ഉക്രെയ്നിനെതിരായ സാധ്യമായ ഭീകരമായ ആക്രമണങ്ങൾ തടയുക എന്നതായിരുന്നു ഉദ്ദേശ്യം. കഴിഞ്ഞ ശനിയാഴ്ച രാത്രി റഷ്യയുടെ തന്ത്രപ്രധാനമായ സ്ഥലങ്ങളിൽ ഉക്രെയ്ൻ കനത്ത വ്യോമാക്രമണമാണ് നടത്തിയത്. അതിനുശേഷം, റഷ്യ പ്രത്യാക്രമണങ്ങൾക്ക് തയ്യാറെടുക്കുകയാണെന്ന് റിപ്പോര്ട്ടുകളുണ്ടായിരുന്നു. ഈ സാഹചര്യങ്ങൾ ട്രംപ് ഭരണകൂടം മുന്കൈയെടുത്തു നടത്തുന്ന സമാധാന ചർച്ചകളെ അർത്ഥശൂന്യമാക്കി. ബുധനാഴ്ച ട്രംപുമായുള്ള ചർച്ചയ്ക്ക് മുമ്പ് ഉക്രെയ്ൻ പ്രസിഡന്റ് വോളോഡിമർ സെലെൻസ്കി പുടിനുമായി നേരിട്ട് ചർച്ച നടത്താമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തതിനെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ, ‘ഉക്രെയ്ൻ തീവ്രവാദത്തിന്റെ പാത സ്വീകരിച്ചതുകൊണ്ട്, ഇനി സംസാരിക്കാൻ ഒന്നുമില്ല’ എന്നാണ് റഷ്യൻ പ്രസിഡന്റ് പുടിന് പറഞ്ഞത്.
ട്രംപുമായുള്ള സംഭാഷണത്തിലും അദ്ദേഹം അതേ സ്വരത്തിൽ തന്നെയായിരുന്നു. ട്രംപ് തന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പോസ്റ്റിൽ പറഞ്ഞു – “അതൊരു നല്ല സംഭാഷണമായിരുന്നു, പക്ഷേ അത് ഉടനടി സമാധാനത്തിലേക്ക് നയിച്ചില്ല. സമീപകാല ആക്രമണങ്ങൾക്ക് അവർ മറുപടി നൽകേണ്ടിവരുമെന്ന് പുടിൻ പറഞ്ഞു, ശക്തമായി പറഞ്ഞു.” അതിനാൽ ഇറാനുമായി നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആണവ ചർച്ചകളിൽ പങ്കുവഹിക്കാൻ ട്രംപ് പുടിനോട് അഭ്യർത്ഥിച്ചു. നേരത്തെ, ഇറാന്റെ പരമോന്നത മതനേതാവ് ആയത്തുള്ള ഖൊമേനി തന്റെ സോഷ്യൽ മീഡിയ പോസ്റ്റിൽ ഇറാൻ ഒരു സാഹചര്യത്തിലും യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടമാക്കുന്നത് നിർത്തില്ലെന്ന് വ്യക്തമാക്കിയിരുന്നു. അതിനാൽ ഇറാനെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ ട്രംപ് ഇപ്പോൾ പുടിനിലാണ് പ്രതീക്ഷ അർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നത്.
ട്രംപിന്റെ ഇറക്കുമതി തീരുവകളില് ‘ഇളവുകൾ’ നേടുക മാത്രമല്ല അദ്ദേഹത്തിന്റെ താരിഫ് യുദ്ധത്തിന്റെ ലക്ഷ്യമെന്ന് ഇതിനകം സൂചിപ്പിച്ചു കഴിഞ്ഞു. മറിച്ച്, അതിലൂടെ അദ്ദേഹം ലോക വ്യാപാരത്തെയും അമേരിക്കൻ താൽപ്പര്യങ്ങൾക്കായി ഭൂരാഷ്ട്രീയത്തെയും പോലും പുനഃക്രമീകരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുകയാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാണിജ്യ സെക്രട്ടറി ഹോവാർഡ് ലുട്നിക് ഇക്കാര്യത്തില് അവശേഷിക്കുന്ന സംശയങ്ങൾ ദൂരീകരിച്ചു കഴിഞ്ഞു. നയതന്ത്രപരമായ മര്യാദകൾ ലംഘിച്ചുകൊണ്ട്, അമേരിക്കയുടെ ‘നല്ല പുസ്തകങ്ങളിൽ’ തുടരണമെങ്കിൽ ഇന്ത്യ അംഗീകരിക്കേണ്ട വ്യവസ്ഥകൾ അദ്ദേഹം വ്യക്തമായി പ്രസ്താവിച്ചു. റഷ്യയിൽ നിന്ന് ആയുധങ്ങൾ വാങ്ങുന്നതിലൂടെ ഇന്ത്യ അമേരിക്കയെ പ്രകോപിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് യുഎസ്-ഇന്ത്യ സ്ട്രാറ്റജിക് ഫോറത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യവേ ലുട്നിക് പറഞ്ഞത് ആ അര്ത്ഥത്തിലാണ്. ഇതിനുപുറമെ, ഡോളറിന്റെ മേധാവിത്വത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുക എന്നതാണ് ഇന്ത്യയുടെ ലക്ഷ്യം എന്നും അദ്ദേഹം സൂചിപ്പിച്ചു.
വിദേശനയവും സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ ദിശയും തീരുമാനിക്കേണ്ടത് രാജ്യങ്ങളുടെ പരമാധികാരമാണ്. എന്നാൽ, ട്രംപ് ഭരണകൂടം എല്ലാ രാജ്യങ്ങളോടും നയവും ദിശയും പരസ്യമായി പറയുന്നുണ്ട്. അടുത്തിടെ ഓപ്പറേഷൻ സിന്ദൂരിൽ ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഏറ്റവും ഗുണം ചെയ്ത ആയുധങ്ങൾ ബ്രഹ്മോസ് മിസൈലുകളും എസ്-400 ഇന്റർസെപ്റ്ററുകളുമാണെന്ന് ഓർമ്മിക്കേണ്ടതാണ്. ഇവ രണ്ടും റഷ്യയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്.
അമേരിക്കയുടെ എഫ്-35 ഉം റഷ്യയുടെ സുഖോയ്-57 ഉം താരതമ്യം ചെയ്താല്, റഷ്യ തങ്ങളുടെ വിമാനങ്ങളുടെ സാങ്കേതിക വിദ്യ ഇന്ത്യക്ക് കൈമാറാൻ തയ്യാറാണ്. അതേസമയം, അമേരിക്കയാകട്ടേ ആരുമായും അത് ചെയ്യുന്നില്ല. രണ്ടാമത്തെ പ്രധാന കാര്യം, ഇന്ത്യ ആഗോള ദക്ഷിണേഷ്യയുടെ ഭാഗമാണ് എന്നതാണ്. ഇന്ന് ബ്രിക്സ് ഏകോപനത്തിനുള്ള ഫലപ്രദമായ ഒരു വേദിയാണ്. അതിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്തുന്നത് ഇന്ത്യയ്ക്ക് ഗുണം ചെയ്യുകയില്ല. ഉപഭോഗ കേന്ദ്രീകരണത്തെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ഇന്ത്യൻ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിൽ ഇതിനകം തന്നെ അതിന്റെ അധികഭാഗം ഉണ്ടെന്നാണ് പൊതുവായ ധാരണ. ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ഇന്ത്യ ലുട്നിക്കിന്റെ ഫോർമുല പിന്തുടരുമോ? അമേരിക്കയില് നിന്ന് യുദ്ധ വിമാനങ്ങള് വാങ്ങാനുള്ള തീരുമാനത്തിലും അടുത്ത മാസം നടക്കാനിരിക്കുന്ന ബ്രിക്സ് ഉച്ചകോടിയിലും അതിന്റെ സൂചനകൾ ലഭിക്കും.
മറുവശത്ത്, ചൈനയുമായുള്ള വ്യാപാര യുദ്ധത്തിലൂടെ കാര്യങ്ങള് മുന്നോട്ടു കൊണ്ടുപോകാമെന്ന ട്രംപിന്റെ ഉദ്ദേശ്യവും ഏതാണ്ട് തകർന്നിരിക്കുകയാണ്. ചൈനീസ് പ്രസിഡന്റ് ഷി ജിൻപിങിനെ തനിക്ക് വളരെയധികം ഇഷ്ടമാണെന്ന് പറഞ്ഞ ട്രംപ് ചൊവ്വാഴ്ച ആ നിഗൂഢമായ അഭിപ്രായം പറഞ്ഞു – “ഷി വളരെ കർക്കശക്കാരനാണ്, അദ്ദേഹവുമായി ഇടപെടാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ്.” ട്രംപും ഷിയും തമ്മിലുള്ള ചർച്ച വെള്ളിയാഴ്ച നടക്കുമെന്ന് മാധ്യമങ്ങളിൽ നേരത്തെ ശക്തമായ ചർച്ച ഉണ്ടായിരുന്നു. അതിനാൽ ഇപ്പോൾ സംഘർഷത്തിന്റെ എല്ലാ ഘട്ടങ്ങളിലും ട്രംപ് നിരാശനാകുന്നതാണ് കണ്ടുവരുന്നത്. സമ്മർദ്ദത്തിലൂടെ ലോകത്തെ നയിക്കുക എന്ന അമേരിക്കൻ തുറുപ്പു ചീട്ടിന്റെ പ്രാധാന്യം നഷ്ടപ്പെട്ടതിനാലാകാം ഇത്.