റഷ്യൻ സുരക്ഷാ കൗൺസിലിന്റെ ഡെപ്യൂട്ടി ചെയർമാൻ ദിമിത്രി മെദ്വദേവ് ഉക്രെയ്ന്-യു എസ് ധാതു കരാറിനോട് രൂക്ഷമായി പ്രതികരിച്ചു. അമേരിക്കയുടെ സഹായത്തിന് ഉക്രെയ്നിന്റെ ദേശീയ ആസ്തികളിൽ നിന്ന് പണം നൽകാൻ ട്രംപ് നിർബന്ധിച്ചുവെന്ന് അദ്ദേഹം ടെലിഗ്രാമിൽ എഴുതി.
ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സാമ്പത്തിക, തന്ത്രപരമായ സഹകരണം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു പ്രധാന ധാതു കരാറിൽ അമേരിക്കയും ഉക്രെയ്നും ഒപ്പുവച്ചു. അതേസമയം, യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിന്റെ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് ഈ കരാർ എന്ന് മുതിർന്ന റഷ്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ ദിമിത്രി മെദ്വദേവ് അവകാശപ്പെട്ടു, അതനുസരിച്ച് ഉക്രെയ്ൻ അതിന്റെ പ്രകൃതിവിഭവങ്ങളിൽ നിന്ന് അമേരിക്കൻ സൈനിക സഹായത്തിന് പണം നൽകേണ്ടിവരും.
2025 ഏപ്രിൽ 30 ന് വാഷിംഗ്ടണിൽ ഒപ്പുവച്ച ഈ കരാർ പ്രകാരം, ഉക്രെയ്നിന്റെ പുതിയ ധാതു ഇടപാടുകളിൽ അമേരിക്കയ്ക്ക് മുൻഗണന ലഭിക്കും. ഈ കരാർ ഉക്രെയ്നിന്റെ പുനർനിർമ്മാണത്തിൽ നിക്ഷേപം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കും. യുഎസ് ട്രഷറി സെക്രട്ടറി സ്കോട്ട് ബെസന്റും ഉക്രേനിയൻ ഉപപ്രധാനമന്ത്രി യൂലിയ സ്വിരിഡെങ്കോയുമാണ് വാഷിംഗ്ടണില് വെച്ച് ഈ കരാറില് ഒപ്പുവച്ചത്. കരാർ ഒരു സംയുക്ത നിക്ഷേപ ഫണ്ട് സൃഷ്ടിക്കും, അതിലേക്ക് ഉക്രെയ്ൻ അതിന്റെ ധാതു വരുമാനത്തിന്റെ 50% സംഭാവന ചെയ്യും. ഈ ഫണ്ട് ഉക്രെയ്നിന്റെ സാമ്പത്തിക വളർച്ചയ്ക്കും യുദ്ധാനന്തര പുനർനിർമ്മാണത്തിനും സഹായിക്കും.
ലോകത്തിലെ ധാതു വിഭവങ്ങളുടെ 5% ഉക്രെയ്നിലാണുള്ളത്, ഗ്രാഫൈറ്റ്, ടൈറ്റാനിയം, ലിഥിയം തുടങ്ങിയ നിർണായക ഘടകങ്ങൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. വൈദ്യുത വാഹന ബാറ്ററികൾ നിർമ്മിക്കാൻ ഗ്രാഫൈറ്റ് ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇത് വിതരണം ചെയ്യുന്ന മുൻനിര രാജ്യങ്ങളിലൊന്നാണ് ഉക്രെയ്ൻ. എന്നാല്, റഷ്യൻ അധിനിവേശ പ്രദേശങ്ങളിൽ ഉക്രെയ്നിന് 350 ബില്യൺ ഡോളറിന്റെ വിഭവങ്ങൾ ഉണ്ട്, ഇത് ഖനന പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തുന്നു. ഇതിനുപുറമെ, യുദ്ധബാധിത പ്രദേശങ്ങളിൽ കുഴിബോംബുകളുടെ സാന്നിധ്യവും ഖനനം ബുദ്ധിമുട്ടാക്കുകയാണ്.
റഷ്യയുടെ സുരക്ഷാ കൗൺസിൽ ഡെപ്യൂട്ടി ചെയർമാൻ ദിമിത്രി മെദ്വദേവ് ഈ കരാറിനോട് രൂക്ഷമായി പ്രതികരിച്ചു. യുഎസ് സഹായത്തിന് ഉക്രെയ്നിന്റെ ദേശീയ ആസ്തികളിൽ നിന്ന് പണം നൽകണമെന്ന് ട്രംപ് നിർബന്ധിച്ചു എന്നാണ് അദ്ദേഹം ടെലിഗ്രാമിൽ എഴുതിയത്. കീവ് സർക്കാരിനോടുള്ള അപമാനമാണിതെന്ന് മെദ്വദേവ് പറഞ്ഞു. പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് സൈനിക സാമഗ്രികൾക്ക് ഉക്രെയ്ൻ ഇപ്പോൾ വില നൽകേണ്ടിവരുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. എന്നാല്, കരാർ ഏതെങ്കിലും കടത്തിന് പകരമല്ലെന്നും രാജ്യം അതിന്റെ ആസ്തികളുടെ ഉടമസ്ഥാവകാശം നിലനിർത്തുമെന്നും ഉക്രെയ്ൻ വ്യക്തമാക്കി.
ട്രംപ് ഭരണകൂടം സ്വതന്ത്രവും സമ്പന്നവുമായ ഉക്രെയ്നിനെ സഹായിക്കാന് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണെന്ന സന്ദേശം റഷ്യയ്ക്ക് ഈ കരാർ നൽകുന്നു എന്ന് യുഎസ് ഭരണകൂടം പറഞ്ഞു. ഉക്രെയ്നിന് നൽകുന്ന സൈനിക സഹായത്തിന് നഷ്ടപരിഹാരം നൽകുന്നതിനുള്ള ഒരു മാർഗമെന്ന നിലയിൽ, അമേരിക്കൻ നികുതിദായകർക്ക് ഗുണകരമാകുന്ന കരാറാണിതെന്ന് ട്രംപ് വിശേഷിപ്പിച്ചു. ഇതിനുപുറമെ, 50 മില്യൺ ഡോളറിലധികം വിലവരുന്ന പ്രതിരോധ സംബന്ധിയായ വസ്തുക്കൾ ഉക്രെയ്നിന് നേരിട്ട് വിൽക്കുന്നതിനുള്ള അനുമതി നൽകാനുള്ള പദ്ധതിയും ട്രംപ് ഭരണകൂടം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ട്രംപ് വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ വന്നതിനുശേഷം ആദ്യമായാണ് ഈ നടപടി സ്വീകരിക്കുന്നത്.
ഈ കരാർ ഉക്രെയ്നിന്റെ പരമാധികാരത്തെ ബാധിക്കുന്നില്ലെന്ന് യൂലിയ സ്വിരിഡെങ്കോ പറഞ്ഞു. ഏതൊക്കെ ധാതുക്കൾ എവിടെയാണ് ഉപയോഗപ്പെടുത്തേണ്ടതെന്ന് ഉക്രെയ്ൻ തീരുമാനിക്കും. കരാറിൽ കടം തിരിച്ചടവ് വ്യവസ്ഥകളൊന്നുമില്ല, കൂടാതെ ദീർഘകാല സഹകരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും. എന്നാല്, ഈ കരാർ നടപ്പിലാക്കുന്നതിന്, ഉക്രെയ്ൻ പാർലമെന്റിൽ നിന്ന് അംഗീകാരം നേടേണ്ടതുണ്ട്. ഇരു രാജ്യങ്ങൾക്കും തുല്യവും പ്രയോജനകരവുമാണെന്ന് ഉക്രേനിയൻ പ്രധാനമന്ത്രി ഡെനിസ് ഷ്മിഹാൽ വിശേഷിപ്പിച്ചു.
ഈ കരാറിനു പുറമേ, നിരവധി വെല്ലുവിളികൾ ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. ഖനനം ആരംഭിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഉക്രെയ്ൻ ഭൂമിശാസ്ത്ര സർവേകൾ നടത്തുകയും ഊർജ്ജ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. യുദ്ധം മൂലമുള്ള സുരക്ഷാ അപകടസാധ്യതകളും ഒരു പ്രധാന തടസ്സമാണ്. ഖനനത്തിൽ നിന്ന് ലാഭം ലഭിക്കാൻ 18-20 വർഷമെടുക്കുമെന്ന് വിദഗ്ധർ പറയുന്നു. ഇതിനുപുറമെ, യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളും ഉക്രെയ്നിലെ ധാതുക്കളിൽ താൽപര്യം കാണിക്കുന്നുണ്ട്, ഇത് ഭാവിയിൽ മത്സരം വർദ്ധിപ്പിച്ചേക്കാം.